e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Δευτέρα 11 Ιουνίου 2007

Δυο γραφικές προσκυνηματικές "κολόνες" στο Μπανάτο

Άγιος Βλάσιος

Η αρχαιότερη πληροφορία για την ύπαρξη ναού του Αγίου Βλασίου στο Μπανάτο έρχεται από το 1495. Μετά την επικράτηση των Βενετών, ο ναός περιήλθε στην κυριαρχία τους, οι οποίοι τον παραχωρούσαν κατά καιρούς, ανάλογα με τις ορέξεις και τα συμφέροντά τους σε διάφορους ιερωμένους. Το 1513 ο ναός ανήκε στον Βασίλειο Ρουσέλο, το δε 1545 στον Θ. Παλαμηδά. Το 1637 αναφέρεται ως gastaldo (επίτροπος, διαχειριστής) για τον Άγιο Βλάσιο ο Contestabile του Μπανάτου Παύλος Κοντονής. Στις 24 Φεβρουαρίου 1694 παραχωρήθηκε στον ιερέα Γεώργιο Βούλγαρι (αδελφό του πατέρα του Ευγενίου Βουλγάρεως). Ακολούθησε ο Κρητικός ιερ. Ανδρέας Αρμάκης, στον οποίον παραχωρήθηκε ισόβια με το από 30ής Ιουλίου 1707 Δουκικό Διάταγμα. Μ’ ένα άλλο Δουκικό Διάταγμα, αυτό της 17ης Δεκεμβρίου 1722, δόθηκε στον ιερ. Ιωάννη Κουρούμαλο και μ’ ένα επόμενο, από 11ης Σεπτεμβρίου 1756, στον ιερομόναχο Ευγένιο Τσουκαλά, κατόπιν στον ιερ. Νικ. Μαρίνο και τέλος (15 Σεπτεμβρίου 1778) στον Βερονέζο διάκονο Don Αντώνιο Μαφφέη, για τις υπηρεσίες του στην πατρίδα.

Κατά τον 20ό αιώνα μέχρι τις μέρες μας δεν υπήρξε πια ναός, παρά μόνον ένα παραδοσιακό προσκυνητάρι, όπου οι περίοικοι ανάβουν ευλαβικά θυμίαμα και καντήλι μπροστά στην εικόνα του Αγίου. Ιδιοκτήτης σήμερα είναι ο Αντώνης Κοντονής ή Καλλιπάς.

[Βλ. α) Λεωνίδα Χ. Ζώη, Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου, Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήναι 1963, τ. 1, 96, β) Ντίνου Κονόμου, Εκκλησίες και Μοναστήρια στη Ζάκυνθο, Αθήνα 1967, σ. 30 και γ) Μαριάννας Κολυβά, «Cattastico delle Chiese Greche Καταστίχωση των ορθόδοξων Ναών και Μονών της Ζακύνθου (το έτος 1637)», Θησαυρίσματα 34 (2004) 177-252].



Άγιος Νικόλαος στη Λουρίδα


Ο ναός αυτός ταυτίζεται με τον Άγιο Νικόλαο των Στραβοποδαίων. Από συμβόλαιο του 1583 προκύπτει, ότι υφίστατο ως ιερή στέγη το 1533, ενώ αδελφοί και κτήτορές του ήταν οι οικογένειες Στραβοπόδη, Ρίκου και Ζαρκάδη. [Βλ. Ντίνου Κονόμου, ό.π., σ. 101 εξ.]

Σύμφωνα με μια τοπική παράδοση, ο ναός κτίστηκε, για να ξορκιστεί ένα μεγάλο κακό, το οποίο συντελείτο σ’ εκείνη την περιοχή της Λουρίδας: Στα τέλη του 15ου-αρχές 16ου αιώνα δρούσε στο μέρος αυτό μια φοβερότατη συμμορία, η οποία σταματούσε τους περισσότερους περαστικούς, πού ανυποψίαστοι όδευαν προς τη Χώρα και αφού τούς λήστευε, τούς ξάπλωνε πάνω σ' ένα «ταβλάτσο» κι εφάρμοζε πάνω τους την αρχαία και αποτρόπαιη μέθοδο του Προκρούστη.
[Πληροφορία από τον γείτονα Παναγιώτη Δημ. Στραβοπόδη, (γεν. 1926)].

Στον χώρο του πάλαι ποτέ ναού υπάρχει σήμερα μόνο μια κομψή, φροντισμένη και ασβεστωμένη πάντα, «κολόνα» (δηλ. παραδοσιακό προσκυνητάρι δρόμου). Συχνά ευσεβείς διαβάτες σταματούν για ν’ ανάψουν το καντήλι και να προσευχηθούν, για ό,τι ο καθένας ποθούμενο.