e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Τετάρτη 18 Ιουλίου 2007

Δυο ιστορικές επαύλεις στο Μπανάτο

[Από το βιβλίο-λεύκωμα των Robert Sargint και Νίκου Λούντζη, Η Ζάκυνθος κάποτε… Zakynthos once upon a time…, εκδ. Σωματείου «Οι Φίλοι του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων», 1990, σ. 20 και 22]

Α. ΕΠΑΥΛΗ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΡΡΕΡ (1829-1896)
Αρχικά Διονυσίου Καρρέρ, αργότερα Καρρέρ-Ζελοχοβίτη
(Σχέδιο έτους 1858 Αναστασίου Σάρτζιντ)

Λίγα τα στοιχεία για τη βίλα του θεμελιωτή της νεοελληνικής μουσικής. Ήδη στα 1858 οι σεισμοί είχανε κάμει το χρέος τους και ο Αναστάσιος Σάρτζιντ βρήκε (και ζωγράφισε) μονάχα το παρεκκλήσι της Αγίας Ελισάβετ και του Αγίου Ζαχαρία, μαζί με κάποιο πεισματάρικο βοηθητικό κτίριο. Μέχρι το 1900 βρίσκονταν εκεί οι παρτιτούρες του μαέστρου και τα προσωπικά του ενθυμήματα.

Β. ΕΠΑΥΛΗ ΣΑΡΤΖΙΝΤ
(Σχέδιο Ρόμπερτ Σάρτζιντ)


Η αρχική μορφή της ωραίας έπαυλης χάθηκε στο σεισμό του 1893. Στο τέλος του ΙΘ΄ αιώνα ξαναχτίστηκε, σε κάπως μικρότερη κλίμακα και με κάποιες διαφορές.
Διατηρήθηκε πάντως η μοναδική στο Τζάντε αρχιτεκτονική ιδιοτυπία της. Ο συνηθισμένος κάθετος άξονας της μαΐστρας στο κέντρο του σπιτιού, δεν ήταν εδώ ιδεατός αλλά πραγματικός. Η μαΐστρα του κτήματος Σάρτζιντ στο Μπανάτο περνούσε μέσα από την Έπαυλη, κάτω από ένα κομψό και ευρύχωρο «βόλτο» (καμάρα). Από τις άλλες ζακυνθινές επαύλεις, η Σαρακίνα είχε βόλτο, όχι κάθετο όμως αλλά παράλληλο προς το κτίριο, κάτω από τη μεγάλη δυτική ταράτσα.
Το σχέδιο της βίλας Σάρτζιντ ήταν απέριττο και άνετο, με διπλές πέτρινες σκάλες που ανέβαζαν στον εξώστη του ορόφου, όπου και το «πιάνο νόμπιλε». Στο ισόγειο, δεξιά κι αριστερά του «βόλτου» βρισκότανε βοηθητικοί χώροι.
Από το ανατολικό της πορτόνι η μαΐστρα περνούσε διαδοχικά, τα σταφιδάλωνα, το «βόλτο», το πυκνό πάρκο από ευκάλυπτα πεύκα και κυπαρίσσια (τα μόνα που σώζονται μετά το 1953), για να καταλήξει στο δυτικό πορτόνι. Ένα συμμετρικό κομψοτέχνημα…

Οι τοιχογραφίες του Ιερού Βήματος στη Φανερωμένη Μπανάτου






Η Φανερωμένη στο Μπανάτο παρουσιάζει μιαν αρτιότητα από πλευράς αγιογράφησης, όσον αφορά στον κυρίως ναό. Υπήρχε μόνο μια σημαντική έλλειψη στο Ιερό Βήμα, η οποία καλύφτηκε μεταξύ των ετών 1997 και 2002, παραγγέλλοντας το Εκκλησιαστικό μας Συμβούλιο, με την κατά νόμον έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου, νεότερα έργα και μάλιστα τοιχογραφίες στον Ζακυνθινό αγιογράφο Νίκο Μπιάζη-Σεντή, ο οποίος, μαζί με τους βοηθούς του, παρήγαγε επτανησιακής επιρροής και τεχνοτροπίας νέες δημιουργίες, σε τρεις φάσεις:
α) Την Πλατυτέρα, περιστοιχούμενη από Αγγέλους (ως "Κυρία των Αγγέλων"), οι οποίοι προσφέρουν σε Αυτήν τον ναό μας [έργο του 1997],
β) Τους τρεις Αγίους της Επτανήσου (Γεράσιμο, Σπυρίδωνα και Διονύσιο) [έργο του 2000] και
γ) Τους εν Στροφάσιν αναιρεθέντας Πατέρας, στεφόμενους από αγγέλους και τον Χριστό [έργο 2002].
Και οι τρείς φάσεις, περιανθίζονται με πλούσιο διάκοσμο τύπου μπαρόκ, δημιουργώντας έτσι ένα πολύ ευχάριστο και λειτουργικό σύνολο, με αναγωγικό εντέλει αποτέλεσμα.
Είναι πιθανόν να υπάρξουν κάποιες ενστάσεις από πλευράς των επαϊόντων της Βυζαντινής Εικονογραφίας, αλλά είναι ανάγκη, στην περίπτωση της Ζακύνθου, να λαμβάνεται υπόψιν η επτανησιακή ιδιαιτερότητα σε όλες τις πτυχές της Τέχνης, και της εκκλησιαστικής. Κάτι ανάλογο συμβαίνει ανέκαθεν και στην καθημερινή πρακτική της λατρευτικής ζωής των Επτανησίων.