e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

Το έλεος του Ουρανού στην ανελέητη Γη μας

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Παράδοξα δρώμενα ξετυλίγονται μέσα στα στιγμιότυπα από τη ζωή και δράση του Χριστού, που χαρακτηρίζουν και νοηματοδοτούν την περιρρέουσα λειτουργική ατμόσφαιρα της Β΄ Κυριακής των Νηστειών. Κάποιοι χεροδύναμοι Ιουδαίοι τολμούν το εξής τρελό: Εξαιτίας της πολυκοσμίας γύρω και μέσα στην οικία όπου βρίσκεται ο Ιησούς και, μη βρίσκοντας άλλη πρόσβαση, τρυπούν τη στέγη για να κατεβάσουν από εκεί με σκοινιά, μπροστά σ’ Εκείνον, το φορείο μ’ έναν παράλυτο συγγενή τους. Έτσι βρίσκουν τρόπο να παρακάμψουν τον συνωστισμό του πλήθους και να πλησιάσουν τον παράξενο εκείνον Δάσκαλο, ο οποίος, περιοδεύοντας σε πόλεις και χωριά, δείχνει με πρωτάκουστα κηρύγματα και πράξεις θαρραλέες και θαυμαστές ότι ο Ίδιος είναι η Αλήθεια και η Ζωή. Τελικά, μέσα από την διήγηση του κατά Μάρκον Ευαγγελίου (2, 1-12), φαίνεται πανηγυρικά ότι ο Ναζωραίος εκείνος πρώην ξυλουργός, στην πραγματικότητα δεν ήταν άλλος από τον πολυαναμενόμενο Μεσσία, τον Ποιητή και Πλάστη και Προνοητή του Κόσμου, τον πριν και μετά από την απειρότητα του χρόνου και της λογικής μας Εξουσιαστή του Σύμπαντος.

Είχαν αυτή την εξαιρετική ευλογία οι άνθρωποι της τοτινής Παλαιστίνης: Να συζητούν, να διαλέγονται, να κινούνται πλάι στον ίδιο τον ενανθρωπήσαντα Θεό, να ευεργετούνται, να καθαρίζονται ψυχή τε και σώματι από την έκφραση της Αγάπης Του, αλλά και στην πρώτη ευκαιρία να Τον εποφθαλμιούν, να Τον συκοφαντούν, να στήνουν πλεκτάνες και μηχανορραφίες εναντίον Του, να Τον πομπεύουν δημόσια και τελικά να Τον κρεμούν πάνω στο (επαίσχυντο μέχρι τότε) ξύλο του Σταυρού σαν τον χειρότερο εγκληματία.

Η εκούσια όμως αυτή αυτοπροσφορά του Θεανθρώπου ποτέ δεν έλειψε, εφόσον και ο Ίδιος ουδέποτε καταβλήθηκε από την φθορά και τον τάφο. Γι’ Αυτόν ποτέ δεν υπήρξε (μήτε θα υπάρξει) λήξη. Με τρόπο υπερλογικό και μυστηριακό, εντελώς έξω και πάνω από τις ανθρώπινες πεπερασμένες δυνατότητες και φόρμες, ο Χριστός συνεχίζει να κινείται ανάμεσά μας σαν στοργικός πατέρας και αδελφός, αθέατος από τους στερούμενους κατάλληλη όραση του νου και της ψυχής, έτοιμος πάντως στην κάθε στιγμή ν’ αφουγκρασθεί τον πόνο των ανθρώπων και των δικών μας παραλυτικών χρόνων. Πάμπολλα μάς έχουν πονέσει, μάς έχουν πικράνει και σήμερα. Πολλά μας προδίδουν κάθε μέρα και ο καθένας μας, αναζητώντας χαραμάδα δι-εξόδου και ξεπέφτοντας συχνά πυκνά σε υποκατάστατα λύσεων, αυτοεξορίζεται στην αδυσώπητη έρημο του Εγώ του.

Αξίζει να μεταφερθεί εδώ ένα ολιγόστιχο ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη από το πρώιμο ποιητικό έργο του «Προσανατολισμοί», εκφραστικό της αφόρητης αυτής κατάστασης του σύγχρονου ταλανισμού μας, ενός ταλανισμού που εγκυμονεί πάντως μιαν Αποκάλυψη: Τη διασωστική παρουσία του Θεού στη ζωή μας, εάν βεβαίως την επιθυμήσουμε και την αναζητήσουμε. Λέει ο ποιητής:

«Συμβιβάστηκε με την πικρία ο κόσμος
Διάττοντα ψεύδη αφήσανε τα χείλια
Η νύχτα ελαφρωμένη
Από το θόρυβο και τη φροντίδα
Μέσα μας μετασχηματίζεται
Κι η καινούργια σιωπή της λάμπει αποκάλυψη.
Βρίσκομε το κεφάλι μας στα χέρια του Θεού».

Αυτός ο βαθύτατα θεολογικός τελευταίος στίχος («Βρίσκομε το κεφάλι μας στα χέρια του Θεού»), που εισάγει σαφέστατα την κάθαρση στην τραγωδία της ψυχής, υπογραμμίζει την πανταχού παρουσία, την παντοδυναμία, την απόλυτη κυριότητα,αλλά και την θωπευτική στοργή του Θεού πάνω στη ζωή και την ιστορία ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Δεν μένει, παρά να παραδεχθεί έμπρακτα ο άνθρωπος ότι όλοι μας είμαστε ευεργετικά δέσμιοι της Αγάπης Του και ανά πάσα στιγμή καταδιωκόμενου από το έλεός Του. Ο ιερός Ψαλμωδός το λέει, άλλωστε, με κάθε σαφήνεια: «Το έλεός σου, Κύριε, καταδιώξει με πάσας τας ημέρας της ζωής μου».

Αξίζει ν’ αναλογισθούμε το κεντρικό αυτό σημείο του «σχεδίου της θείας οικονομίας», το απροσμέτρητο δηλαδή μυστήριο της θεϊκής Αγάπης προς τον Άνθρωπο, τον πολύ συχνά παραλυτικό. Σκοπός του Θεού είναι να μεταβάλει τη λήγουσα ζωή μας σε βίο ένθεο με προοπτικές αιωνιότητας, να περισώσει και αναπάυσει την περιπλανόμενη «εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω» ύπαρξή μας. Και «ζούμε εν τω Θεώ», γράφει ο όσιος Νικόλαος Καβάσιλας ο Χαμαετός («Περί της εν Χριστώ ζωής», Λόγος Α΄, PG 150), «μεταθέτοντας τη ζωή μας από τον ορατό τούτο κόσμο στον αόρατο, όχι τον τόπο αλλάζοντας, αλλά τον τρόπο και το περιεχόμενο της ζωής. Γιατί δεν κινηθήκαμε ούτε ανεβήκαμε εμείς προς τον Θεό, αλλ’ Αυτός κατέβηκε και ήρθε σ’ εμάς. Δε ζητήσαμε, αλλά ζητηθήκαμε. Δεν αναζήτησε το πρόβατο τον ποιμένα και η δραχμή τον οικοδεσπότη, αλλ’ Αυτός έσκυψε στη γη και βρήκε την εικόνα Του και, φθάνοντας στους τόπους όπου πλανιόταν το πρόβατο, το πήρε επάνω Του και σταμάτησε την περιπλάνησή του. Δε μάς μετέφερε απ’ εδώ, αλλά, ενώ παραμένουμε στη γη, μας έκανε ουράνιους κι έβαλε μέσα μας την ουράνια ζωή, όχι ανεβάζοντάς μας στον ουρανό, αλλά τον ουρανό χαμηλώντας και κατεβάζοντάς τον σ’ εμάς. Πραγματικά όπως λέει ο προφήτης, έκλινεν ουρανούς και κατέβη».

Συμβαίνει, δηλαδή, πραγματικός καταιγισμός Ελέους και Ζωής από την πλευρά τ’ Ουρανού, τις περισσότερες φορές δίχως θετική ανταπόκριση από πλευράς του ανθρώπου. Αυτός όμως ο θείος έρωτας, ως αγαπητική - θυσιαστική σχέση που είναι, δεν πτοείται από την άρνηση. Δίδεται αδιάκοπα και αδιάπτωτα και δωρεάν. Μεταγγίζεται στις πιο απόκρημνες φλέβες της αναιμικής ανθρωπότητας. Στην δική μας εντέλει ελεύθερη βούληση (η οποία συχνά αποδεικνύεται κόλαση, λόγω κακής χρήσης) εναπόκειται η ενεργοποίηση και η καρποφορία των θείων ευεργετημάτων.

Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

"Χαίρε, πύρινε στύλε οδηγών τους εν σκότει"





Το ανωτέρω οπτικοακουστικό υλικό προέρχεται από την αποψινή Β΄ Στάση των Χαιρετισμών προς την Θεοτόκο Μητέρα μας, στον ναό της Παναγούλας Μπανάτου. Για να φτάσουν στις οθόνες σας μερίμνησε -ως συνήθως- ο συνεργάτης μας Πορφύρης, ο οποίος άγει σήμερα τη β΄ ονομαστική εορτή και τα γενέθλιά του!

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010

Το Μπανάτο αφ' υψηλού [2]




Πάντοτε βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά από ψηλά. Αποστασιοποιημένοι, νοιώθουμε τις μικρότητες αφημένες χάμου, ενώ κοιτώντας απ' το ύψος όλα δείχνουν πολύ ομορφότερα και ιδανικότερα.

Θαυμάστε το χωριό μας αφ' υψηλού λοιπόν (συγκεκριμένα από το καμπαναρίο της Φανερωμένης) και μη ρωτάτε για τις ...γήινες λεπτομέρειες!!! 

Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010

Ξεφυλλίζοντας τα "Χρωματιστά Ευαγγέλια"

Η Ορθοδοξία δια των Εικόνων

[Λόγος του Πρωτοπρεσβυτέρου Παναγιώτη Καποδίστρια, κατά την εθιμική εορτή της Λιτάνευσης της Παναγίας της Λαουρένταινας (βλ. φωτό), επί τη Κυριακή της Ορθοδοξίας. Ναός Αγίας Τριάδος πόλεως Ζακύνθου, 21 Φεβρουαρίου 2010, ώρα 7 μ.μ.]


Πρώτη Κυριακή των Νηστειών. Επινίκια της Ορθοδοξίας εορτή, έναντι των παντοειδών εχθρών και διωκτών της και ανάμνηση ταυτόχρονα της αναστήλωσης των ιερών Εικόνων μετά τη φοβερή και μακρά εκείνη περίοδο των Εικονομαχιών, μιαν έκτακτη κατάσταση, που ταλαιπώρησε πολύ και τραυμάτισε βαθύτατα τη σύνολη Εκκλησία κατά τους Η΄ και Θ΄ αιώνες.

Οι Εικόνες των ναών μας αποτελούν πράγματι ένα πολυσήμαντο κεφάλαιο μέσα στον λειτουργικό χωροχρόνο, ένα στοιχείο δυναμικό της πνευματικής μας οντότητας και σημείο αναφοράς των πιστών για την ανάταση και την αναγωγή της ψυχής σε άλλες πραγματικότητες, πέρα για πέρα υπερλογικές. Το κάθε εικονιζόμενο ιερό πρόσωπο (μάλιστα δε χωρίς υπόνοια προσωπείου) μας θέλγει και μας χειραγωγεί έξω και πέρα από τα τετριμμένα και βασανιστικά πράγματα της καθημερινότητας. Θα έλεγε κανείς ότι με το σκεπτικό αυτό η Εικόνα καθίσταται μέσο αρπαγής και φυγάδευσής μας σε καταστάσεις κι εμπειρίες ουράνιες. Είναι οι σχεδίες για το διασωτικό επιτέλους πέρασμά μας από την κυματώδη έως τρικυμιώδη εγκόσμια ζωή μας στο επέκεινα. Έχει μάλιστα προσφυέστατα γραφεί από τον Ernst Suttener ότι αποτελούν το «Χρωματιστό Ευαγγέλιο», το οποίο κηρύσσει και νουθετεί δια των χρωματικών παραστάσεων. Γι’ αυτό και οι παρακάτω λόγοι του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού (του υπέροχου αυτού υπερασπιστή των εικόνων) θα ημπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως το ορθοδοξότερο περί των Εικονισμάτων μανιφέστο, επειδή συνοψίζουν με τρόπο ξεκάθαρο και σαφή το περί του θέματός ορθόδοξο δόγμα: «ου προσκυνώ την ύλη, προσκυνώ δε τον της ύλης δημιουργόν, τον ύλη δι' εμέ γενόμενον, και εν ύλη κατοικήσαι καταδεξάμενον και δι' ύλης την σωτηρία μου εργασάμενον, και σέβων ου παύσομαι την ύλην, δι' ης η σωτηρία μου είργασται».

Ο θρίαμβος όμως των Εικόνων (όπως καθετί στην πίστη μας) αφορά εν πρώτοις στην αναστήλωση του ορθόδοξου φρονήματος και βιώματος κυρίως, το οποίο -ατυχώς- εκπίπτει κάποτε από ορθοδοξία σε ιδιοτροπία. Εννοούμε ότι πολλές φορές στο διάστημα των χρόνων μέχρι και σήμερα διάφοροι παράγοντες (εκκλησιαστικοί και μη) προβάλλουν ως «ορθόδοξο» την προσωπική τους περί των πραγμάτων θεώρηση, την δική τους γνώμη. Για τούτο, ανέκαθεν η Εκκλησία -η οποία, σχοινοβατώντας πάνω στην Αλήθεια, διαφυλάσσει το δόγμα ως ασφαλιστική δικλείδα της πνευματικής ολοκληρίας και όχι βέβαια ως πεισματική εμμονή- πατά γερά στην Παράδοσή της, αρδεύεται καινιζόμενη ολοένα από την αυθεντία των αγίων πατέρων, την εκπεφρασμένη πάντως δια των Οικουμενικών Συνόδων και καυχιέται για το Αίμα των Μαρτύρων της, οι οποίοι διατήρησαν μέχρι αυτοθυσίας ανόθευτο τον θησαυρό που παρέλαβαν από τους προγενέστερους, για να τον παραδώσουν ανεπηρέαστο προσμίξεων ή κάθε λογής αλλοιώσεων στους επόμενους.

Το ιδιότροπο στην ορθόδοξη πνευματικότητα αποτελεί απόπειρα επιβολής του πεπερασμένου και μερικού επί του Όλου, προσπάθεια κατακερματισμού της κοινής πίστης. Μιας πίστης αμιγούς, η οποία ψηλαφίζεται, όχι με αδιέξοδους σχολαστικισμούς και λογικούς συνειρμούς, αλλά μόνον και μόνον, εάν γενναιόψυχα αποδεχθούμε ότι, δια της ζωντανής συμμετοχής μας στην εκκλησιαστική ζωή, αποτελούμε τη συνέχεια των ακριβών εκείνων κρίκων μιας πολύτιμης αλυσίδας, η οποία παραπέμπει άμεσα σε αυτόν τον ίδιο τον Θεάνθρωπο. Ως εκ τούτου ο ενταγμένος στην Εκκλησία άνθρωπος και μάλιστα ο σύγχρονος δεν πρέπει, δεν μπορεί, αλλά και δεν θέλει να μορφώνει δική του περί Θεού θεώρηση. Διότι, αναδεικνύοντας νέα περί Θεού θεωρήματα, προβαίνει συνήθως σ’ ερμηνευτικές των ιερών Γραφών ακρότητες ή αυθαιρεσίες και, κατά συνέπειαν, σπάζει βιαιότατα την αλυσίδα της Παράδοσης, διακόπτει τη συνέχεια της πίστης και πολύ εύκολα ύστερα εκπίπτει στην αίρεση.

Με άλλους λόγους, η Κυριακή της Ορθοδοξίας μάς παρέχει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία (μιαν ακόμη ευκαιρία), ώστε, μένοντας ακλόνητοι στα παραδεδομένα και δοκιμασμένα δια του ζέοντος βιώματος των απ’ αιώνων Χριστιανών πιστεύματά μας, να διατηρήσουμε την Εικόνα του ζώντος Θεού αλώβητη «έμπροσθεν των ανθρώπων». Μια Εικόνα, η οποία εκφέρεται και δια των εικονισμάτων των ναών μας, διότι εκεί πάνω στο ιστορημένο ταπεινό πρώην σανίδι ή στον άσημο και άψυχο τοίχο αποτυπώνονται με τρόπο θαυμάσιο κι ένθεο οι Γραφές, οι αγώνες των Πατέρων, η ορθόδοξη ασκητική, οι θυσίες ολόκληρου «νέφους μαρτύρων», οι πτώσεις και οι αναστάσεις, η δόξα τους εντέλει που απολαμβάνουν ως ουρανοπολίτες. Με μια φράση: η διαδρομή του θρησκευτικού συναισθήματος στο μακρύ διάστημα της δισχιλιετούς πορείας του Χριστιανισμού μέσα στον κόσμο. Παρελθόντα, παρόντα και μέλλοντα αποκαλύπτονται πάνω σ’ ένα Εικόνισμα!

Για τούτο χρειάζεται να γίνει συνείδηση όλων μας πλέον, ότι απαιτείται
• η επανασυσπείρωση σύμπαντος του ορθόδοξου λαού στη θαλπωρή της εκκλησιαστικής πραγματικότητας και
• η όξυνση ταυτόχρονα της όσης ευαισθησίας μάς έχει απομείνει, όταν συχνά πυκνά διακυβεύεται η κοινή πίστη των Πατέρων, την οποίαν ήδη κατέχουμε και ως κόρη οφθαλμού χρειάζεται να προσέχουμε, ώστε να συνεχίσουμε να την διαθέτουμε.

Μιλώντας εδώ για όξυνση, σε καμιά περίπτωση δεν υπονοούμε την ανάπτυξη κάποιας μορφής θρησκευτικού σοβινισμού ή την αναζωπύρωση της όποιας ευσεβότροπης μισαλλοδοξίας (νοσηρών οπωσδήποτε φαινομένων και ως εκ τούτου καταδικαστέων), αλλά εννοούμε την καλλιέργεια της ακλόνητης πεποίθησης ότι μέσα στην Ορθόδοξη Κοινότητα και Κοινωνία συν-χωρείται ο συνειδητός πιστός με τον συν-άνθρωπο κατ’ αρχήν και με τον Θε-άνθρωπο κατά συνέπειαν (τον «αχώρητον παντί», τον έξω, πάνω και πέρα από τον δικό μας λογικό ή και παράλογο -αν και υπόλογο για τα όσα δεινά μας- Χρόνο) και που συναντιέται μόνο βιωματικά στο τέρμα μιας ιδιαίτερα κοπιαστικής πορείας, ενός Γολγοθά, που απαιτεί κάθε λογής θυσίες και σταυρώσεις, αναμφισβήτητα όμως οδηγεί στην Ανάσταση.

Δεόμενοι στην Παναγία την Λαουρένταινα επί τη αναστηλώσει των Εικόνων



Απόψε, στον περικαλλή Ναό της Αγίας Τριάδος στην πόλη της Ζακύνθου πραγματοποιήθηκε μια εθιμική λατρευτική Σύναξη. Κάθε χρόνο, το εσπέρας της Α΄ Κυριακής των Νηστειών, ψάλλεται ο Μικρός Παρακλητικός Κανόνας προς την Παναγία, την Κυρά την Λαουρένταινα, της οποίας το περίπυστο Εικόνισμα θησαυρίζεται στο ναό, σε υπέροχο χρυσοξυλόγλυπτο Θρόνο, μοναδικό και θαυμαστό δείγμα του ζακυνθινού μπαρόκ (βλέπετε φωτογραφίες παρακάτω). 


 







Κατά την διάρκεια της εφετινής Παράκλησης ομίλησε ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας, με θέμα:
"Ξεφυλλίζοντας τα Χρωματιστά Ευαγγέλια.
Η Ορθοδοξία δια των Εικόνων".
Εκτός από το παραπάνω μικρό απόσπασμα στο βίντεο, το κείμενο ολόκληρης της Ομιλίας μπορείτε ν' αναγνώσετε εδώ.

Τον Παρακλητικό Κανόνα έψαλε κατά το ζακύνθιο μουσικό ύφος η Χορωδία του κ. Σάββα Βοζαΐτη

Ακολούθησε, σύμφωνα με την τοπική Τυπική Τάξη, η λιτάνευση της ιερής Καθέδρας της Λαουρένταινας τρεις φορές μέσα στον Ναό και η εναπόθεσή Της στον Θρόνο.

Τέλος, έγινε η καθιερωμένη Δέηση μπροστά στη Χάρη Της από τους παριστάμενους Ιερείς υπέρ υγείας όλων!

Ο δραστήριος Εφημέριος του Ναού, ο π. Αντώνιος Καλόφωνος, είχε φροντίσει να είναι όλα άψογα. Και του χρόνου, με πνευματική αγαλλίαση, υγεία και χαρά!

Αναστηλώνοντας τις Εικόνες σήμερα Κυριακή της Ορθοδοξίας

Με την πρέπουσα μεγαλοπρέπεια, επί τη Κυριακή της Ορθοδοξίας, εορτάσαμε σήμερα στην Ενορία μας και μάλιστα στον ναό της Παναγούλας Μπανάτου την Αναστήλωση των Αγίων Εικόνων. Στο κέντρο της εκκλησίας δέσποζε η εφέστια και περίπυστη Εικόνα της Βρεφοκρατούσας ως σημείο αναφοράς του εορτασμού! "Την άχραντον εικόνα σου προσκυνούμεν αγαθέ..." 

Μετά το Κοινωνικό ακολούθησε η λιτάνευση των Εικονισμάτων, κατά την τάξη των Πατριαρχείων Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων.

Στάση πρώτη: "Των την ένσαρκον του Θεού Λόγου παρουσίαν, λόγω, στόματι, καρδία και νω, γραφή τε και εικόσιν ομολογούντων, αιωνία η μνήμη"!

Στάση δεύτερη: "Οι προφήται ως είδον, οι απόστολοι ως εδίδαξαν, η Εκκλησία ως παρέλαβεν, οι διδάσκαλοι ως εδογμάτισαν, η οικουμένη ως συμπεφρόνηκεν, η χάρις ως έλαμψεν, η αλήθεια ως αποδέδεικται, το ψεύδος ως απελήλαται, η σοφία ως επαρρησιάσατο, ο Χριστός ως εβράβευσεν -ούτω φρονούμεν, ούτω λαλούμεν, ούτω κηρύσσομεν Χριστόν τον αληθινόν Θεόν..."



Στάση τρίτη: "... τοις υπέρ ευσεβείας μέχρι θανάτου άθλοις τε και αγωνίσμασι και διδασκαλίαις παιδαγωγείσθαί τε  και κρατύνεσθαι Θεόν εκλιπαρούντες και μιμητάς της ενθέου αυτών πολιτείας μέχρι τέλους αναδείκνυσθαι εκδυσωπούντες, αξιωθείημεν των εξαιτουμένων..."



"Τις Θεός μέγας ως ο Θεός ημών, συ ει ο Θεός ο ποιών θαυμάσια μόνος"!!!

Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

"Χαίρε, γέφυρα μετάγουσα τους εκ γης προν ουρανόν"




Α΄ Παρασκευή της Μεγάλης Σαρακοστής σήμερα και Α΄ Στάση των Χαιρετισμών απόψε προς την Παναγία Θεομήτορα!
"Πολλοί εισί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί", εξαιτίας μάλλον του προβληματικού καιρού, προσήλθαν στον ναό της Φανερωμένης μας, εδώ στο Μπανάτο, για ν' απευθύνουμε όλοι μαζί λόγους χαιρετιστήριους προς την Γέφυρα, η οποία επανένωσε τα διεστώτα κι επανέφερε τη χαρά και την ελπίδα στη σκοτοδίνη της ανθρώπινης αποστασίας. Ας έχουμε διαρκή την πρεσβεία της και ορθάνοιχτη πάντοτε τη μητρική αγκαλιά Της!

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Το θεατρικό έργο "Ο Βασιλικός" του Αντωνίου Μάτεσι στο Μπανάτο του 1981


Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε χαρακτηριστικές φωτογραφίες από μια παλιά -προ δεκαετιών- λαϊκή παράσταση, τις οποίες φέρνουμε στην δημοσιότητα χάριν των φίλων του πολυπεριοδικού μας.

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010

Περασμένα, μα όχι ξεχασμένα

Γράφει η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Τα σημερινά, είναι αληθινά περιστατικά με ήρωες παλιούς Μπανατιώτες, έτσι όπως μου τα διηγήθηκε συγγενικό μου άτομο που πλησιάζει τα 90.
Θυμάμαι, όταν ήμουν παιδί ακόμα και πήγαινα στο χωριό, μου άρεσε πάντα να συζητάω με όλους τους μπαρμπάδες και θειάδες μου, συνήθως, για τα παλιά.
Ήταν καθημερινά κατορθώματα και καμώματα αλλά και παθήματα των απλών εκείνων ανθρώπων, τότε που ο κόσμος τους όλος ήταν το χωριό τους, το πολύ και τα γύρω κοντινά χωριά, ήταν μεγάλος, πολύ μεγάλος ο κόσμος τότε.
Δεν μπορώ να ξεχάσω, πως νιόπαντρη, στον Καλλιπάδο πήγαμε με την αείμνηστη την πεθερά μου να συχαριάσουμε μια γειτόνισσα που πάντρευε την κόρη της σε λίγες ημέρες. Τη βρήκαμε να κλαίει απαρηγόρητα γιατί ο γαμπρός ήταν μεν καλό παιδί κι από καλή οικογένεια, με τα έχια του, αλλά, ξενοχωρίτης...και θα έπαιρνε το παιδί της πολύ μακριά, ήταν από τα ριζοχώρια... κοντά στο Μουζάκι... και πώς και πότε θα μπορούσε εκείνη από τον Καλλιπάδο να πηγαίνει τόοοοσο μακριά στο Μουζάκι να βλέπει το παιδί της... Για εσάς που, ίσως, δεν γνωρίζετε πρόκειται για χωριό στη Ζάκυνθο, δεδομένου του μεγέθους ολόκληρου του μικρού νησιού μας, καταλαβαίνετε για τι απόσταση μιλάμε...
Λίγα χρόνια μετά, όταν εμείς ετοιμαζόμαστε για το πολύ μεγάλο ταξίδι, συναντήθηκε ο αείμνηστος παπάκης μου με την κυρά Τασία, (έτσι έλεγαν την πάρα πάνω γειτόνισσα), και της είπε, εσύ θρηνούσες που το παιδί σου πήγαινε στο πάρα πέρα χωριό... εγώ τι να λέω που το δικό μου φεύγει για την άκρη του κόσμου...
Τώρα πια ο κόσμος ολόκληρος έγινε ένα μεγάλο χωριό, τώρα πια δεν υπάρχει... άκρη του κόσμου... Εκείνος όμως έφυγε πριν το ζήσει αυτό.

Πίσω λοιπόν σ' αυτά που λέγαμε.

Ο Νικολής ο Ψιτίρις, (παρατσούκλι βέβαια το Ψιτίρις), ήταν ένας καλοκάγαθος άνθρωπος. Πήγαινε στο «μαγαζί» κάθε βράδυ. Το «μαγαζί» εκείνα τα χρόνια ήταν κάτι σαν το σημερινό καφενείο, τόπος συνάντησης για τους άνδρες που μετά τον κάματο της ημέρας, σμίγανε, πίνανε κάνα καρτούτσο κρασί, λέγανε τα δικά τους, λύνανε τα προβλήματα του κόσμου, κυρίως τα πολιτικά και οικονομικά της χώρας, έπαιζαν και κάνα χαρτάκι, έτσι για να περνάει η ώρα και κάποια στιγμή έπαιρναν το δρόμο για το σπιτικό τους. Η Ψιτίραινα, αφού άδικα περίμενε το Νικολή να έλθει για να φάνε μαζί το πενιχρό τους βραδινό, τελικά κουραζόταν να περιμένει, έτρωγε μόνη της κι έπεφτε για ύπνο. Όταν πήγαινε σπίτι ο Νικολής, παρεξηγιόταν που ενώ εκείνος δεν είχε φάει ακόμα η κυρά του όχι μόνο είχε φάει αλλά ροχάλιζε κιόλας... Την ξυπνούσε, καμιά φορά με φωνές, «γιατί κοιμάσαι αφού εγώ δεν κοιμάμαι κι ούτε που έφαγα ακόμα» και την ανάγκαζε να σηκωθεί να του κάνει παρέα να φάει...
Κάποιο καλοκαιρινό βράδυ, δόθηκε η... ευκαιρία στην Ψιτίραινα, να βγάλει το άχτι της για τα υποχρεωτικά ξενύχτια. Αφού καλόφαγε ο Νικολής, πήρε τη βίκα από την αυλή να πιει δροσερό νερό, όμως, το πρόχειρο βούλωμα της βίκας προφανώς είχε βγει κι όταν την έγειρε στο στόμα του ο Νικολής να πιει, χώθηκε στο λαιμό του ένα φίδι που είχε τρυπώσει μέσα, άρχισε να πηδάει επί τόπου και να βγάζει άναρθρες κραυγές προσπαθώντας να κάνει τη γυναίκα του να καταλάβει και να τραβήξει τη βίκα με το φίδι γιατί το φίδι είχε σφηνώσει μεταξύ λάρυγγα του Νικολή και βίκας, πονηρή η Ψιτίραινα που πήρε χαμπάρι τι συμβαίνει, για να τον... τιμωρήσει, προσποιόταν για λίγο πως δεν καταλαβαίνει... μέχρι που τον λυπήθηκε κι έσπασε τη βίκα μ' ένα τούβλο, οπότε ο Νικολής μπόρεσε να τραβήξει και να βγάλει το φίδι που κόντεψε να τον πνίξει...

Η όμορφη Ελένη ήταν τρελά ερωτευμένη με τον Ανδρέα (όχι τα πραγματικά τους ονόματα). Δύσκολα χρόνια εκείνα για ερωτευμένους, πολύ μικρός ο τόπος, πού και πώς να κρυφτείς και πώς να συναντήσεις την αγαπημένη, που καιροφυλακτούσαν εκτός της οικογένειας κι όλοι οι χωριανοί, μάτια κι αυτιά περίεργα παντού; Έρως, όμως, τέχνας κατεργάζεται, έτσι τα δύο νέα παιδιά, κατόρθωναν μερικές βραδιές του καλοκαιριού όταν έπεφταν για ύπνο οι μεγάλοι, να συναντώνται στην Τρόμπα του Μπανάτου, εκεί που αντλούσε νερό όλο το χωριό σχεδόν. Όλα πήγαιναν καλά, έλα όμως που στην Ελένη είχε κάνει δώρο ο πατέρας της ένα μικρό, γλυκούτσικο γουρουνάκι που το περιποιόταν, έπαιζε μαζί του και την ακολουθούσε παντού; Ένα βράδυ καθώς έβγαινε στα κλεφτά, την πήρε χαμπάρι το γουρουνάκι και γρυλίζοντας τρυφερά, την πήρε από πίσω, γλυκοκουβέντιαζαν κι αντάλλασσαν κάνα φιλί και χάδι οι ερωτευμένοι, μες στην καλή χαρά του το γουρουνάκι τριβόταν στα πόδια τους. Αυτό έγινε κάμποσα βράδια, το ζευγαράκι όλο και ξεθάρρευε άλλο τόσο και το γουρουνάκι που είχε μάθει πια την ώρα κι αν καμιά φορά αργούσε η Ελένη να βγει, εκείνο άρχιζε να γρατζουνάει την πόρτα και να γρυλίζει ανυπόμονα, κάποιο βράδυ, πονηρεύτηκε ο πατέρας της, παρακολούθησε, πήρε από πίσω στα κρυφά το γουρουνάκι κι αυτό τον οδήγησε στον τόπο του...εγκλήματος...
Ευτυχώς, μετά τις πρώτες φωνές και απειλές, όλα τέλειωσαν καλά και στο γάμο των παιδιών, κόντεψε να ντυθεί παράνυφη το... γουρουνάκι...
Βέβαια, ακυρώθηκαν τα σχέδια του πατέρα της νύφης να θυσιάσει το γουρουνάκι στο... βωμό του γαμήλιου τραπεζιού, αφού η Ελένη κι ο Ανδρέας ούτε ν' ακούσουν κάτι τέτοιο, απεναντίας το πήραν στο καινούριο τους σπιτικό κι έζησε πολύ προνομιούχα ζωή μέχρι τα βαθιά του γηρατειά...

Αυτά για σήμερα, περασμένα ναι, ξεχασμένα; Όχι βέβαια.

Με την αγάπη μου σε όλους πάντα,
δ.μ.τ.

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Εορτάζοντας τον ιερομάρτυρα Χαράλαμπο στον ναό της Φανερωμένης Μπανάτου












Με τη συμμετοχή αρκετών εκκλησιαζόμενων εορτάστηκε σήμερα το πρωί στη Φανερωμένη Μπανάτου η πανεύφημη μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους. Στη θεία Λειτουργία, πλην του Εφημερίου μας, συλλειτούργησε ο Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Μπιάζης, νέος θεολόγος και ηγουμενεύων στην ήδη αποκατεστημένη Μονή της Σπηλιώτισσας Ορθονιών Ζακύνθου.

Ο Εφημέριός μας παρουσίασε τον φιλοξενούμενό του με θερμά λόγια και τον κάλεσε να κηρύξει τον Θείο Λόγο της ημέρας. Ο π. Δανιήλ έπλεξε το εγκώμιο του τιμωμένου Ιερομάρτυρα με περισσή γλαφυρότητα, προ(σ)καλώντας το εκκλησίασμα σε μια γόνιμη ενατένιση του Αγίου, ώστε να μπορούμε ν' αντέχουμε στα πνευματικά και όχι μόνον παλαίσματα. 

Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Ο Εσπερινός προς τιμήν του Αγίου Χαραλάμπους στο Μπανάτο








Τη μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους γιορτάζει σεμνοπρεπώς η Ενορία του Μπανάτου, δεδομένου ότι στον ναό της Φανερωμένης φυλάσσεται Καθέδρα με ωραία Εικόνα του Αγίου, αγιογραφημένη το 1926 από Κωνσταντινουπολίτη Πρόσφυγα, τιμώμενη και προσκυνούμενη απ' όλους!
Πριν από λίγο ολοκληρώθηκε ο Εσπερινός, ενώ αύριο το πρωί στις 8 θ' αρχίσει ο Όρθρος και στη συνέχεια θα τελεσθεί Ιερατικό Συλλέιτουργο με Αρτοκλασία. 

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010

"Το Συναξάρι μου", 14 βιβλία αγιογραφικών χρωμοσελίδων



Έχουμε και άλλες φορές αναφερθεί στις νέες, αλλά εμπειρότατες ήδη, εκδόσεις Ποταμίτου, τις οποίες επιμελούνται οι ιδρυτές τους Διονύσιος και Αίγλη-Αικατερίνη Ποταμίτου. Εκείνος γράφει τα κείμενα κι εκείνη ζωγραφίζει. Μες από αυτή τη σύνθεση προκύπτουν όμορφα κι ευφρόσυνα παιδικά βιβλία, τα οποία φέρουν ευωδία λιβανιού και υμνούν με τον τρόπο τους τον Ποιητή των όλων Θεό και τους Αγίους Του.

Γνωρίζουμε όλοι ότι στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα αδιάφορα ή κι εν πολλοίς επίφοβα νεανικά βιβλία, τα οποία προμηθεύονται οι γονείς για τα παιδιά τους βουλιμικά σχεδόν και αβασάνιστα. Τα παιδιά τα ρουφούν και συν τω χρόνω εθίζονται στις επικίνδυνες αμερικανιές και δολιότητες που τούς λανσάρονται με τρόπο γοητευτικό και γαλαντόμο.

Εεε, λοιπόν, να που, με την προσπάθεια των εκδόσεων Ποταμίτουυπάρχει πλέον λύση εναλλακτική, ριζωμένη πάντως στη γνώση της Παράδοσης των Ορθοδόξων. Πρότυπα οι Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας και σκοπός η ζωή κοντά στον Χριστό της Αγάπης, της Κατανόησης, της Ελπίδας!

Τι το καινούργιο μάς επεφύλαξε το ζεύγος Ποταμίτου; Μια ολόκληρη σειρά δώδεκα μηναίων τευχών αγιογραφικών χρωμοσελίδων, υπό τον διαχρονικό τίτλο "Το Συναξάρι μου", συν δύο επιπλέον τεύχη εορτολογικά. Κάθε μηνιαίο τεύχος φέρει ένθετη μιαν έγχρωμη αφίσα κάποιου αγίου, ενώ στις κυρίως σελίδες υπάρχουν τα σκίτσα διαφόρων αγίων με σύντομους βίους τους (ελληνιστί και αγγλιστί), τα οποία καλούνται τα παιδιά κάθε ηλικίας να χρωματίσουν. Έτσι, με αυτόν τον όμορφο εποπτικό τρόπο ασκείται ο παιδικός νους σε πρόσωπα και ιστορίες που άντεξαν στον καταλύτη χρόνο, αποτελώντας για τους ανθρώπους της κάθε γενιάς φωτεινούς σηματοδότους για μιαν ασφαλή πορεία της Ζωής.

Η απόκτησή τους δεν κοστίζει πολλά. Τα δεκατέσσερα αυτά βιβλία (μια μικρή βιβλιοθήκη δηλαδή) τιμώνται μόλις 42,16 ευρώ, η δε παραγγελία μπορεί να γίνει στο τηλέφωνο 2109750950. Περισσότερα στην ιστοσελίδα των Εκδόσεων, εδώ.

Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2010

Το Ψυχοσάββατο ως "μνήμη θανάτου"


Ημέρα αναφοράς των Ορθοδόξων στους Νεκρούς μας σήμερα. Καθώς απέξω προχωρά ο κόσμος στην ένταση του Καρνάβαλου και των κομφετί, η Εκκλησία στρέφεται κατανυγόμενη προς τη "θριαμβεύουσα" πτυχή της κι επι-κοινωνεί με όσους κοιμούνται τον αιώνιο ύπνο.

Στην Ενορία μας δόθηκε -ως συνήθως- η ευκαιρία δύο συνάξεων για να μνημονευτούν οι Νεκροί του Μπανάτου. Η πρώτη ευκαιρία ήταν μεσημεριανή κι έγινε στον Ναό της Φανερωμένης μας. Ιδού και οι σχετικές φωτοστιγμές:








Η δεύτερη σύναξη ήταν εσπερινή κι έγινε στον ναό της Παναγούλας μας, απ' όπου τα υπόλοιπα φωτοστιγμιότυπα: 






Σε αμφότερες τις περιπτώσεις ο Εφημέριός μας, ομιλώντας προς τα πολυπληθή εκκλησιάσματα, επισήμανε τη σημαντικότητα των Μνημοσύνων στη ζωή των Χριστιανών μας, αφενός μεν ως αναφορά στις προσωπικές ρίζες της ύπαρξης ενός εκάστου (πάππων, γονέων, συζύγων, τέκνων κλπ.) και του ίδιου του πολιτισμού μας, αφετέρου δε ως παιδαγωγία και "μνήμη θανάτου" για εμάς τους χοϊκούς, οι οποίοι συχνάκις λησμονάμε αυτή μας την προοπτική, ασχολούμενοι -ανόητα- με πράγματα και καταστάσεις που ενισχύουν την δυσώδη πτωμαΐνη που μάς μέλλει. Κάλεσε μάλιστα τους ενορίτες, ν' αποδεινύονται ανθρωπινότεροι και πιο ευαίσθητοι έναντι του συναθρώπου (καταργώντας το ισχύον λατινικό φθέγμα "homo homini lupus" - ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος), πράγμα που θα σημάνει συνάμα και άσκηση στην ταπεινοφροσύνη.

Στο τέλος, μέσα σε κλίμα έντονης συγκίνησης, μοιράστηκαν τα Κόλλυβα (όλα φτιαγμένα στο σπίτι) και οι πλείστοι επισκέφτηκαν τους δικούς τους στο παρακείμενο Κοιμητήριο.

Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στα Συσσίτια της Αρχιεπισκοπής Αθηνών / Η Εκκλησία στους δρόμους


φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Τα συσσίτια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και της Μ.Κ.Ο «Αλληλεγγύης», στην οδό Σοφοκλέους, επισκέφθηκε το μεσημέρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συνοδευόμενος από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο.
Οι δύο Προκαθήμενοι μοίρασαν φαγητό στους απόρους, μετανάστες και ενδεείς που καθημερινά τρέφονται με την φροντίδα της Εκκλησίας.


Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τόνισε: «Η Εκκλησία δείχνει τον σεβασμό προς το ανθρώπινο πρόσωπο και την αξιοπρέπεια, με αγάπη και διακριτικότητα χωρίς να ταπεινώνει και να εξευτελίζει τους συνανθρώπους μας. Αποχωρώ συγκλονισμένος από αυτά που είδα και έζησα».



Δείτε παρακάτω ένα πεντάλεπτο φιλμάκι, στο οποίο, 8 μήνες πριν, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξηγεί τι εστί το νέο Πρόγραμμα "Η Εκκλησία στους δρόμους" :