e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Σάββατο 7 Ιουλίου 2007

Αφιερώματα χρυσά ή ασημένια, οπτικοποίηση λαϊκής λατρείας


Κολάζ ταμάτων απ' την Παναγούλα Μπανάτου
Η εικόνα-βάση είναι καινούργια παλαιωμένη, λαϊκής τέχνης και ανήκει στον π. Π.Κ.

Κεντρική θέση στη λαϊκή λατρεία της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας αποτελούν τα πάσης φύσεως Τάματα, ιδιαίτερα μάλιστα οι αργυρές ή χρυσές μικρές πλάκες, οι οποίες φέρουν αποτυπωμένες απλές, απλοϊκές, ή και περίτεχνες κάποτε, μικρές παραστάσεις. Είναι η οπτικοποίηση παρακλήσεων ή ευχαριστιών, δεήσεων ή δοξολογιών του θρησκευόμενου λαού μας, όχι βέβαια αναγκαία από πλευράς θεολογικής. Όμως ο λαός μας ήθελε πάντα να εκφράζει την πίστη του και με τον τρόπο αυτόν, που γίνεται εντέλει αποδεκτός στη λατρευτική μας πρακτική, αν βέβαια δεν αναπτύσσεται από πλευράς ανθρώπου σχέση δούναι και λαβείν με τον Θεό. Εννοείται, ότι σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να επιζητάμε την εύνοια ή την θαυματουργία του Θεού, ενώ εμείς θα Τού έχουμε τάξει αντίδωρο. Η θεολογική άποψη είναι ξεκάθαρη πάνω σε αυτό. Πλείστες όμως φορές ο λαός μας δεν παραδέχεται την ξεκάθαρη άποψη και πράττει όπως εκείνος αισθάνεται ή έχει μητρός τε και πατρός τε παραλάβει, έστω και αν σφάλει.
Στην περίπτωση των Αφιερωμάτων και μάλιστα των μικρών ασημένιων ή χρυσών παραστάσεων, με τα οποία ασχολούμαστε σήμερα, έχουμε να κάνουμε με πολύ ενδιαφέροντα πολιτισμικά στοιχεία, που ασφαλώς ενδιαφέρουν τη λαϊκή λατρεία, τη λαογραφία, την αργυροχοΐα και τη χρυσοχοΐα. Διότι πρόκειται για μικρά έργα τέχνης, καμωμένα κάποτε από ξακουστούς τεχνίτες. Απ' την άλλη εκφράζουν πίστη, δέηση, ευχαριστία, αγωνίες, πόνους, εγκαρτέρηση, υπομονές, σιωπές, κορυφαίες στιγμές του δημόσιου και ιδιωτικού βίου, καταγράφοντας στην ουσία ιστορικά στιγμιότυπα μικρότερης ή μεγαλύτερης σημασίας: Οι άντρες του σπιτιού στο "στρατιωτικό" ή στον πόλεμο, οι κοπέλλες να βρουν γαμπρό και μάλιστα καλόν, ο γλιτωμός απ' το χτικιό, το άρρωστο πόδι, το ανάπηρο χέρι, η θεραπεία της στραβωμάρας, το ανήμπορο παιδί, η άμοιρη θεγατέρα, οι ξενιτεμένοι του σπιτιού, ο ετοιμόρροπος πατέρας και το μωρό που δεν εχάθηκε στη γέννα...
Όλες οι πτυχές του κοινωνικού γίγνεσθαι, ομολογημένες και ανομολόγητες, εμφανείς ή δυσδιάκριτες, καταγεγραμμένες πάντως επάνω σ' αυτές τις αναθηματικές πλάκες... Συγκινητικές στιγμές, προς τις οποίες, αν μη τι άλλο, οφείλουμε σεβασμό, διότι εκφράζουν Ψυχές, Αισθήματα και Συναισθήματα!
π. Π.Κ.