e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2016

Βαρθολομαίος εν Κροατία: "Ουδέποτε θα παύσωμεν να υποστηρίζωμεν οιανδήποτε προσπάθειαν δια την εξάλειψιν του μίσους και της εχθρότητος [...] εξ εθνοφυλετικών ρατσιστικών θεωριών"

Πρόποσις τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὸ πρὸς Τιμὴν Αὐτοῦ Δεῖπνον
(9 Σεπτεμβρίου 2016) 


Μακαριώτατε καὶ προσφιλέστατε Ἀρχιεπίσκοπε Πεκίου, Μητροπολῖτα Βελιγραδίου καὶ Καρλοβικίου καὶ Πατριάρχα Σερβίας κύριε Εἰρηναῖε, 
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ζάγκρεμπ καὶ Λουμπλιάνας κύριε Πορφύριε,
Ἱερώτατοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς,
Ἐξοχώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν Ἀρχῶν τῆς Κροατίας,
Ἐκλεκτοὶ συνδαιτυμόνες,

Ἡ παρουσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου εἰς τὸ εὐγενῶς παρατιθέμενον ὑπὸ τοῦ ἀδελφοῦ Μητροπολίτου κ. Πορφυρίου δεῖπνον τοῦτο, μὲ ἀφορμὴν τὴν ἔλευσιν ἡμῶν εἰς αὐτὴν πρὸς συμμετοχὴν εἰς τὴν λειτουργικὴν ἐκδήλωσιν μνήμης, ἐπὶ τῇ συμπληρώσει 75 ἐτῶν ἀπὸ τῆς ἐνάρξεως λειτουργίας τοῦ συγκροτήματος τῶν στρατοπέδων συγκεντρώσεως ἐν Γιασένοβατς, ὑπογραμμίζει τὴν ποιμαντικὴν εὐθύνην τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως νὰ ἑνοποιῇ καὶ νὰ φέρῃ ἐγγὺς τοὺς διαφορετικούς, κατὰ τὴν φυλετικήν, πολιτιστικήν, κοινωνικὴν καὶ μορφωτικὴν κατάστασιν ἀνθρώπους, ἐπὶ τῷ τέλει ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν τῆς κοινῆς μνήμης τῶν ἀξιῶν τῆς ζωῆς, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ τῆς προετοιμασίας διὰ τὴν μόνιμον πατρίδα, τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

Συγχρόνως, ἡ ἡμετέρα παρουσία δίδει τὸ μήνυμα ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι ἐναντίον οἱασδήποτε μορφῆς ρατσισμοῦ, ἐθνικοῦ, κοινωνικοῦ, θρησκευτικοῦ καὶ φυλετικοῦ, καθὼς καὶ ἐναντίον οἱασδήποτε μορφῆς ὁλοκληρωτισμοῦ καὶ τῆς οἱασδήποτε βίας.

Ἐλθόντες εἰς Ζάγκρεμπ διὰ νὰ τιμήσωμεν προσευχητικῶς τὰ εἰς τὸ Στρατόπεδον Γιασένοβατς ἀμέτρητα θύματα τῆς ναζιστικῆς θηριωδίας, διαδηλοῦμεν συγχρόνως ὅτι οὐδέποτε θὰ παύσωμεν νὰ ὑποστηρίζωμεν οἱανδήποτε προσπάθειαν διὰ τὴν ἐξάλειψιν τοῦ μίσους καὶ τῆς ἐχθρότητος, ποὺ πηγάζουν ἐξ ἐθνοφυλετικῶν ρατσιστικῶν θεωριῶν, τὰ τραγικὰ ἀποτελέσματα τῶν ὁποίων ἐβίωσεν ἡ ἀνθρωπότης, καὶ ἐβίωσαν καὶ συνεχίζουν νὰ βιώνουν δυστυχῶς καὶ σήμερον συγκεκριμένοι λαοί.

Τὰ τραγικὰ γεγονότα τοῦ παρελθόντος δὲν πρέπει νὰ παραδίδωνται εἰς τὴν λήθην, ἀλλ᾿ ἀντιθέτως, μὲ νηφαλιότητα, ὡριμότητα καὶ διάθεσιν αὐτοκριτικῆς, νὰ ἀποτελοῦν ἀφορμὰς προβληματισμοῦ, πρὸς ἀποφυγὴν ἐπαναλήψεως σφαλμάτων τοῦ παρελθόντος καὶ πρὸς δρομολόγησιν μιᾶς νέας πορείας, μιᾶς πορείας εἰρήνης, συμφιλιώσεως, συνδιαλλαγῆς καὶ διαλόγου. Οὕτω τὸ δραματικὸν παρελθὸν θὰ ἀποτελῇ ἀφορμὴν ἑνὸς καλλιτέρου μέλλοντος. Πιστεύομεν δέ, ὅτι ἡ εὐρωπαϊκὴ οἰκογένεια ἔχει ἐπιτύχει τοῦτο, καταδικάσασα κάθε μορφὴν ναζιστικῆς ἢ ἄλλης θεωρίας βίας. Στόχος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νὰ ζοῦν ἐν εἰρήνῃ καὶ ὁμονοίᾳ, ὡς ἕνας λαός, ἐργαζόμενοι διὰ τὴν κοινὴν προκοπήν, θεωροῦντες τὴν οἰκουμένην ὡς κοινὴν πατρίδα, τὸ φυσικὸν περιβάλλον ὡς πολύτιμον κοινὸν κτῆμα, τοὺς πολιτιστικοὺς θησαυροὺς ὡς ἀνήκοντας εἰς ἅπασαν τὴν ἀνθρωπότητα. Αἱ οἱαιδήτινες διαφοραὶ μεταξὺ τῶν λαῶν οὐδόλως πρέπει νὰ ἐπιλύωνται διὰ τῶν ὅπλων καὶ τῆς βιαίας ἐπιβολῆς, ὅπως συχνάκις, δυστυχῶς, συμβαίνει καὶ ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας, ἀλλὰ εἰρηνικῶς.

Κατὰ τὴν μακροτάτην ἱστορικήν του πορείαν τὸ καθ᾿ ἡμᾶς Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ἀπέφυγε τὴν ἐμπλοκὴν εἰς πολιτικὰς καὶ ἄλλας διαμάχας, ἀπέφυγε  τὴν διάκρισιν τῶν ἀνθρώπων κατὰ φυλὰς καὶ ἔθνη, καὶ ἐνεστερνίσθη ὡς διαχρονικὴν ἀποστολὴν αὐτῆς τὴν πνευματικὴν διακονίαν τοῦ «γένους τῶν Χριστιανῶν».

Οὕτω διηκόνησε λαοὺς καὶ ἔθνη πολλά, καὶ τὸν Ὑμέτερον Σερβικὸν λαόν, ἐν πνεύματι εὐαγγελικῆς ταπεινώσεως καὶ φιλαδέλφου ἀγάπης, μηδαμῶς ἐμφανίσασα δείγματα ὑπερβάσεως τῶν κεκτημένων δικαίων ἢ καὶ πολιτικῆς μορφῆς ἐπεμβάσεων, σεβομένη ἀείποτε τὰς τοπικὰς γλωσσικὰς καὶ πολιτιστικὰς παραδόσεις αὐτῶν, ὡς ἐπιμαρτυρεῖ καὶ ἡ δημιουργία μιᾶς ἀνεπαναλήπτου γραπτῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως, μετὰ τὸν ὑπ᾿ αὐτῆς εὐαγγελισμὸν τῶν σλαβικῶν λαῶν, μὲ τὸ φωτιστικόν, ὑπερφυλετικὸν καὶ ὑπερεθνικὸν πνευματικὸν ἔργον τῶν ὑπὸ τοῦ ἐν ἁγίοις προκατόχου ἡμῶν Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Φωτίου τοῦ Μεγάλου, ἀποσταλέντων Ἰσαποστόλων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου. 

Κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον καὶ σήμερον διαφυλάττομεν, ὡς Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ τὸν σεβασμὸν πρὸς τὰς τοπικὰς παραδόσεις καὶ τὰ ἤθη τῶν πιστῶν, ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴν προσωπικότητα ἑνὸς ἑκάστου συνανθρώπου, ὡς θεοπλάστου εἰκόνος. Ἡ Ὀρθόδοξος πίστις μας δὲν ἀποτελεῖ οὔτε πολιτικὸν μόρφωμα, οὔτε φιλοσοφικὴν δοξασίαν, ἀλλὰ τὴν ἀποκαλυφθεῖσαν σωτήριον ἀλήθειαν, τῆς ὁποίας μόνον ἡ καλοπροαίρετος γνῶσις καὶ προσοικείωσις, τὴν καθιστᾷ πηγὴν αἰωνίου ζωῆς.

Εὐχαριστοῦντες ἀπὸ καρδίας ἅπαντας μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὴν Ὑμετέραν σεβασμίαν Μακαριότητα, ἀδελφὲ ἅγιε Σερβίας κύριε Εἰρηναῖε, ἐκφράζομεν τὴν εἰλικρινῆ χαράν μας διότι εὑρισκόμεθα μεταξὺ ἐκλεκτῶν φίλων, διακόνων τοῦ ἀγαπητοῦ λαοῦ τῆς Κροατίας, ἐργαζομένων ἀόκνως διὰ τὴν πρόοδον καὶ τὴν εὐημερίαν αὐτοῦ.

Ἐγείροντες τὸ κύπελλον ὑπὲρ τῆς ὑγείας σας, εὐχόμεθα ὁ Κύριος νὰ εὐλογῇ ἕκαστον ἐξ ὑμῶν εἰς ἐπιτυχῆ ἐκπλήρωσιν τοῦ εὐθυνοφόρου ἔργου σας, καὶ νὰ σᾶς φωτίζῃ, ὥστε ἐν τῷ μέτρῳ τοῦ δυνατοῦ νὰ συμβάλλητε οὐσιαστικῶς εἰς τὴν εἰρηνικὴν συνύπαρξιν ἐν ἀλληλοσεβασμῷ ὅλων τῶν λαῶν τῆς Βαλκανικῆς Χερσονήσου, τῆς ἠγαπημένης ἀλλὰ καὶ τοσοῦτον πολυτρόπως βασανισθείσης καὶ δοκιμασθείσης διαχρονικῶς ἱστορικῆς αὐτῆς Εὐρωπαϊκῆς γῆς.

Φωτοθήκη από την 1η ημέρα της ιστορικής Επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Κροατία


Περιλαμβάνονται απ' αρχής: α) Η άφιξη του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθλομαίου στο μικρό Ναό του Αγίου Σάββα του Orthodox Grammar School Katarina Kantakuzina Brankovic, όπου εψάλη πανηγυρική Δοξολογία, β) η παρουσία Βαρθολομαίου στο Συμπόσιο για τους Νεομάρτυρες της γενοκτονίας στο Γιασένοβατς και γ) η εθιμοτυπική επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου στον Πρωθυπουργό της Δημοκρατίας κ. Tihomir Oreskovic. Παρών ανά παν βήμα του Πρώτου των Ορθοδόξων, ο Πατριάρχης των Σέρβων κ.κ. Ειρηναίος, μαζί με Ιεράρχες της Σερβικής Εκκλησίας, καθώς επίσης Αντιπροσωπεία της Πολωνικής Εκκλησίας.


































































Πατριαρχική Ομιλία φθάνοντας στο Zagreb της Κροατίας

Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὴν ἐν ZAGREB Δοξολογίαν
ἐπί τῇ Ἐπισήμῳ Ὑποδοχῇ Αὐτοῦ
(9 Σεπτεμβρίου 2016)


Μακαριώτατε καὶ προσφιλέστατε Ἀρχιεπίσκοπε Πεκίου, Μητροπολῖτα Βελιγραδίου καὶ Καρλοβικίου καὶ Πατριάρχα Σερβίας κύριε Εἰρηναῖε,
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ζάγκρεμπ καὶ Λουμπλιάνας κύριε Πορφύριε,
Ἱερώτατοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς,
Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀρχῶν,
Πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,

Μὲ ἰδιαιτέραν συγκίνησιν ἐρχόμεθα σήμερον εἰς τὸ Ζάγκρεμπ, προκειμένου νὰ τιμήσωμεν ὁμοῦ, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἡ κατὰ Σερβίαν ἀδελφὴ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, τοὺς Ὀρθοδόξους Νεομάρτυρας, τοὺς ὁποίους ἀνέδειξεν ὁ τόπος οὗτος κατὰ τὴν περίοδον τοῦ ναζιστικοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ.

Ἰδιαιτέρως ἐπίκαιρος τυγχάνει σήμερον ἡ ἀνάμνησις τῶν Νεομαρτύρων καὶ τὸ μήνυμα τὸ ὁποῖον μᾶς κομίζουν. Οἱ νέοι μάρτυρες ἀποτελοῦν διαχρονικὸν παράδειγμα ὑπομονῆς δι᾿ ὅλους τοὺς χριστιανούς, ὅπου καὶ ἐὰν εὑρίσκωνται. Εἰς ὅλους τοὺς αἰῶνας, ὁ κλῆρος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας εἶναι ὁ σταυρός. Ἐὰν ρίψωμεν τὸ βλέμμα μας εἰς τὴν ἱστορίαν τῶν Ὀρθοδόξων λαῶν, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι πάντοτε διῆλθον διὰ τῆς ρομφαίας τοῦ πόνου καὶ τοῦ μαρτυρίου. Πάντοτε ὑφίσταντο οἱ λαοί μας διωγμούς, ἀδικίας καὶ μαρτύρια.

Τὸ ἀποδεικνύει αὐτὸ ἡ ἱστορία ὅλων τῶν ὀρθοδόξων λαῶν, τοῦ ἑλληνικοῦ, τοῦ ρωσσικοῦ, τοῦ ρουμανικοῦ, τοῦ γεωργιανοῦ, τοῦ συριακοῦ, τῶν Ἁγίων Τόπων. Ὁ ἑλληνικός, καὶ οἱ ἄλλοι Ὀρθόδοξοι χριστιανικοὶ λαοὶ τῶν Βαλκανίων, ἀνέδειξαν κατὰ τὸ διάστημα πέντε αἰώνων, ἀπὸ τοῦ 15ου μέχρι καὶ τοῦ 19ου, μυριάδας νέων μαρτύρων, οἱ ὁποῖοι ἀπετέλεσαν τὸ καύχημα καὶ τὴν δόξαν τῆς τροφοῦ τοῦ λαοῦ τούτου Μητρὸς Ἐκκλησίας. Ἐπίσης, ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι λαοί, οἱ ὁποῖοι εὑρέθησαν ὑπὸ ἀθεϊστικὰ καθεστῶτα εἰς τὴν Ἀνατολικὴν Εὐρώπην κατὰ τὸν 20ὸν αἰῶνα, ἀνέδειξαν ἑκατόμβας μαρτύρων. Ὁ πιστὸς Σερβικὸς Λαός, πρῶτος ἀνὰ τοὺς αἰῶνας καὶ μέχρι τῶν ἐσχάτων, ἦρε καὶ αἴρει τὸν σταυρὸν τοῦ μαρτυρίου, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἀληθινὴ δόξα Του καὶ τῆς Ἐκκλησίας Του. Τὸν σταυρὸν τοῦτον ἀληθῶς ἐβάστασεν ὡς πολύτιμον θησαυρὸν ὁ Σερβικὸς λαὸς ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τῆς ἐθνικῆς ὑπάρξεως αὐτοῦ, μὲ πρώτους τοὺς πιστοὺς Ἱεράρχας καὶ βασιλεῖς του, τὸν ἅγιον Σάββαν καὶ τόσους ἄλλους, τὰ ἄφθαρτα λείψανα τῶν ὁποίων μέχρι σήμερον μαρτυροῦν τὴν ἄφθονον χάριν, τὴν ὁποίαν δίδει ὁ Θεὸς εἰς ὅσους σταυροῦνται πρὸς χάριν Αὐτοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου.

Ὁμιλοῦντες κατὰ τὴν ἐπετειακὴν ταύτην μνήμην περὶ τοῦ σταυροῦ, ὀφείλομεν νὰ ἐπισημάνωμεν τὴν βιωματικὴν ἐμπειρίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ τῶν ἑκασταχοῦ ἀναδενδράδων αὐτοῦ Ἐκκλησιῶν, ὅτι ὁ σταυρὸς φαίνεται εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς τῶν πολλῶν ὡς ἥττα καὶ ἀδυναμία. Εἶναι ὅμως ἡ ἀπόδειξις τῆς γνησιότητος τῆς πορείας μας∙ εἶναι τρόπαιον νίκης καὶ θριάμβου∙ εἶναι ἡ ὡραιότης τῆς ὈρθοδόξουἘκκλησίας μας, διὰ τοῦτο καὶ ὑψοῦται ἐπὶ τῆς κορυφῆς μεγαλοπρεπής, δεσπόζων, εἰς τὰ τέμπλα τῶν Ἁγιορειτικῶν ἰδιαιτέρως Μονῶν, αἱ ὁποῖαι συνεχίζουν, ἔργῳ καὶ λόγῳ, τὴν Ὀρθόδοξον παράδοσιν τοῦ Βυζαντίου.

Μὲ διαρκὲς τὸ βίωμα τοῦ σταυροῦ, ἐρχόμεθα ἐκ τῆς Κωνσταντινουπόλεως διὰ νὰ τιμήσωμεν μαζί σας τὴν μνήμην τῶν ἐν Γιασένοβατς μαρτυρησάντων ἁγίων τέκνων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Σερβίας, ἐπὶ τῇ συμπληρώσει 75 ἐτῶν ἀπὸ τῆς ἐνάρξεως λειτουργίας τοῦ φρικώδους συγκροτήματος τῶν στρατοπέδων συγκεντρώσεως, τοῦ μνημείου αὐτοῦ τρόμου καὶ μίσους, τὸ ὁποῖον ὅμως ἡ δύναμις τοῦ σταυροῦ καὶ ἡ χάρις τῆς ἀναστάσεως μετέβαλον εἰς μνημεῖον νίκης τῆς ζωῆς κατὰ τοῦ θανάτου, τῆς ἀγάπης κατὰ τοῦ μίσους καὶ τοῦ φωτὸς κατὰ τοῦ σκότους.

Ἡ ἀνάδειξις αὐτῶν τῶν μαρτύρων τῆς Ὑμετέρας Ἐκκλησίας, Μακαριώτατε Ἀδελφέ, ἀποτελεῖ ἀπόδειξιν δι᾿ αὐτήν, ὅτι ὁ Νυμφίος Ἰησοῦς Χριστὸς ζῇ καὶ εὑρίσκεται πάντοτε ἡνωμένος πνευματικῶς μετ᾿ αὐτῆς, καθὼς ὑπέσχετο: «ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28, 20). Εἶναι ἀπόδειξις ὅτι ὁ νυμφαγωγός της, ὁ Ὁποῖος, κατὰ τὸν λόγον τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, εἶναι τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, μένει μὲ αὐτὴν εἰς τὸν αἰῶνα: «Καὶ ἄλλον παράκλητον δώσει ὑμῖν, ἵνα μένῃ μεθ᾿ ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰωάν. 14, 16). Ποῖος δύναται νὰ ἀμφιβάλλῃ ὅτι θὰ γεννῶνται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν σας αὐτὴν τὴν μαρτυρικὴν τέκνα θυσίας ἕως τοῦ αἰῶνος; «Οἷοι γάρ οἱ υἱοί, τοιαύτη καὶ ἡ μήτηρ. Καὶ οἷος ὁ καρπός, τοιοῦτον καὶ τὸ δένδρον».

Ὁ σταυρός, λοιπόν, δὲν φοβίζει. Δὲν φοβίζει τοὺς Ὀρθοδόξους. Δὲν φοβίζει ἰδιαιτέρως τὰς δύο ἡμῶν Ἐκκλησίας, τὴν Μητέρα τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τὴν κατὰ Σερβίαν, ἀμφοτέρας Ἐκκλησίας σταυροῦ καὶ κενώσεως ὑπὲρ τοῦ λαοῦ: «Ὅσον μεγαλυτέρα εἶναι ἡ τραγωδία τῆς ζωῆς, τόσο πιὸ δυνατὴ πρέπει νὰ εἶναι ἡ πίστις ἡμῶν. Ὅσο πιὸ καταδικασμένοι ὁμοιάζομεν, μὲ τόσην μεγαλυτέραν ἐμπιστοσύνην πρέπει νὰ ἀφήνωμεν τὰς ψυχάς μας εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Θεοῦ Πατρός», ἔγραφε τὸ 1943 ὁ σύγχρονος ἐν Γερμανίᾳ ἅγιος μάρτυς τῆς ναζιστικῆς θηριωδίας Ἀλέξανδρος Σμορὲλλ (Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλοπούλου, «Ὁ ἅγιος Ἀλέξανδρος Σμορέλλ: ἕνας μάρτυς τῆς Ὀρθοδοξίας στὰ χρόνια τοῦ Ναζισμοῦ καὶ τῆς βαρβαρότητος», ἐκδ. «Χριστιανική», Ἀθῆναι 2014, σελ. 38).

Ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ εἶναι αὐτὴ ἡ ὁποία μεταβάλλει τὰς φυλακὰς εἰς παλάτια, τὰ δεσμὰ εἰς χρυσᾶ στολίδια, τὰς θλίψεις εἰς ἀνάπαυσιν, τὰς ἀτιμίας εἰς τιμάς, τὴν φλόγα εἰς δρόσον, τὸν σκληρὸν θάνατον εἰς ζωὴν αἰώνιον. Οἱ σύγχρονοι μάρτυρες τοῦ Γιασένοβατς ἀποτελοῦν ἀδιάψευστον τεκμήριον ὅτι «Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Ἑβρ. 13, 8)• ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας δὲν παύει νὰ ἀναδεικνύῃ ἁγίους μάρτυρας, ἐφαμίλλους τῶν παλαιῶν, δὲν παύει νὰ δοξάζεται διὰ μέσου αὐτῶν, καὶ νὰ προσφέρῃ αὐτοὺς εἰς τὸν Θεόν, λέγουσα «ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεὸς» (Ἑβρ. 2, 13). Ὁ Κύριός μας, «ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Β΄ Κορ. 4, 6), Αὐτὸς ἐφώτισε καὶ τὴν πορείαν τῶν ἁγίων νεομαρτύρων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Σερβίας ἐντὸς τοῦ σκότους τοῦ ναζισμοῦ, τὸ ὁποῖον εἶχεν ἁπλωθῆ σχεδὸν εἰς ἅπασαν τὴν Εὐρώπην ἐπὶ τέσσαρα ἔτη. Αὐτὸς ἠξίωσε τοὺς μάρτυρας νὰ πεθάνουν μὲ τὸ ὄνομά Του, σφραγίζοντες ἑαυτοὺς μὲ τὸ σημεῖον τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.

Εὐχαριστοῦμεν τὴν Ὑμετέραν προσφιλεστάτην Μακαριότητα, Πατριάρχα Σερβίας κύριε Εἰρηναῖε, καὶ ἐν τῷ προσώπῳ σας ἅπασαν τὴν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Σερβίας, διὰ τὴν τιμητικὴν πρόσκλησιν, τὴν ὁποίαν ἀπηυθύνατε ἡμῖν ὅπως συμμετάσχωμεν εἰς τὰς ἑορτὰς καὶ προστῶμεν τῆς Θείας Λειτουργίας ἐπὶ τῇ μνήμῃ τῶν ἐν Γιασένοβατς τελειωθέντων Νεομαρτύρων τοῦ πιστοῦ Ὀρθοδόξου Σερβικοῦ Λαοῦ.

Εὐχαριστοῦμεν ἰδιαιτέρως διὰ τὴν τιμητικὴν ὑποδοχήν, τοὺς φιλόφρονας λόγους καὶ τὴν εὐφραίνουσαν καρδίας ἀνθρώπων παραδοσιακὴν Σερβικὴν φιλοξενίαν, Ὑμᾶς, Μακαριώτατε, καὶ τὸν Ἱερώτατον Μητροπολίτην Ζάγκρεμπ καὶ Λουμπλιάνης κύριον Πορφύριον, ὅστις πρὸ δύο ἐτῶν ἀνέλαβε τὴν διαποίμανσιν τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μητροπόλεως ἐπ᾿ ἐλπίσι χρησταῖς καὶ ὁδηγεῖ τὸ ποίμνιον αὐτῆς εἰς νομὰς σωτηρίους, ἐργαζόμενος ἀόκνως, ἡμὲρας καὶ νυκτός, ὑπὲρ τῆς πνευματικῆς αὐτοῦ προόδου καὶ τοῦ ἐλλιμενισμοῦ του εἰς λιμένα εὔδιον ζωῆς αἰωνίου.
Εὐχαριστοῦμεν πάντας τοὺς μετέχοντας εἰς τὴν σημερινὴν ὑποδοχὴν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου διὰ τὴν προσγενομένην τιμὴν καὶ τὰς ἐκδηλώσεις σεβασμοῦ πρὸς ἡμᾶς προσωπικῶς, αἱ ὁποῖαι ἀντανακλοῦν πρὸς αὐτὴν ταύτην τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν Κωνσταντινουπόλεως.

Κομίζομεν εἰς πάντας τὴν εὐλογίαν τῶν ἁγίων προκατόχων ἡμῶν εἰς τὸν Πατριαρχικὸν Θρόνον Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἰωάννου τοῦ Νηστευτοῦ, Γερμανοῦ τοῦ Ὁμολογητοῦ, Καλλίστου τοῦ ἡσυχαστοῦ, Φιλοθέου τοῦ Κοκκίνου, Νήφωνος τοῦ ταπεινοῦ, καὶ πάντων τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει διαλαμψάντων ἁγίων, μαρτύρων, ὁσίων καὶ δικαίων, ὧν ταῖς πρεσβείαις Κύριος ὁ Θεὸς διαφυλάττοι ἀκύμαντον τὸν πλοῦν τῆς στρατευομένης ἐν Σερβίᾳ Ἐκκλησίας. Ἀμήν.

Πατριαρχικός Χαιρετισμός κατά το Συμπόσιο "Νεομάρτυρες: Πολυπροοπτικές" (Γιασένοβατς Κροατίας, 9.9.2016)

Χαιρετισμὸς τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὴν Ἕναρξιν τοῦ Συμποσίου
«ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ: ΠΟΛΥΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»
ἐν ΓΙΑΣΕΝΟΒΑΤΣ
(9 Σεπτεμβρίου 2016)


Μακαριώτατε καὶ προσφιλέστατε Ἀρχιεπίσκοπε Πεκίου, Μητροπολῖτα Βελιγραδίου καὶ Καρλοβικίου καὶ Πατριάρχα Σερβίας κύριε Εἰρηναῖε,
Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀρχῶν,
Ἐκλεκτοί ὁμιληταί,
Πατέρες, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Εἶναι ἰδιαιτέρα ἡ χαρὰ καὶ ἡ συγκίνησις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου νὰ κηρύττῃ σήμερον τὴν ἔναρξιν τῶν ἐργασιῶν τοῦ ὑμετέρου ἐπικαίρου Συμποσίου μὲ θέμα εἰδικὸν τοὺς Νεομάρτυρας τοῦ τόπου τούτου, τοὺς εὑρισκομένους νῦν ἐν τόπῳ ἁγίῳ. Εὑρισκόμεθα καὶ ἡμεῖς ἐδῶ, εἰς τὴν πόλιν αὐτήν, ὅπου ἀφῆκαν τὴν ἐσχάτην πνοήν των μυριάδες Σέρβων -καὶ ὄχι μόνον- μαρτύρων, μὲ μόνην κατηγορίαν καὶ μόνον τεκμήριον ἐγκλήματος, τὴν διαφορετικότητά των, ἰδιαιτέρως δὲ οἱ Σέρβοι, τὴν Ὀρθόδοξον Σερβικὴν ταυτότητά των.

Σήμερον τιμᾶται μία ἰδιαιτέρα κατηγορία Νεομαρτύρων, θυμάτων τοῦ θρησκευτικοῦ καὶ ἐθνοφυλετικοῦ φανατισμοῦ, τῆς μισαλλοδοξίας, ἑνὸς ἀρρωστημένου σωβινισμοῦ καὶ ἑνὸς ἀπανθρώπου ρατσισμοῦ, ὅπως κάποτε συνέβη καὶ μὲ τοὺς πρὸ αἰῶνος περίπου ἀπειραρίθμους νεο-μάρτυρας ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ, ἐν Πόντῳ, ἐν Καππαδοκίᾳ, ἐν Ἰωνίᾳ, ἐν τῇ τέως Σοβιετικῇ Ἑνώσει, ἐν Πολωνίᾳ καὶ σήμερον ἐν Συρίᾳ, θανατωθέντας καὶ τούτους, ἄλλους δὲ ἀπαχθέντας, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ οἱ ἀδελφοί μας Μητροπολίτης Χαλεπίου Παῦλος καὶ ὁ Συροϊακωβίτης Μητροπολίτης Χαλεπίου İbrahim, ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον διὰ τὴν Χριστιανικήν των ταυτότητα.

Ἐκ τῆς ἀπόψεως ταύτης, οἱ Νεομάρτυρες τοῦ Γιασένοβατς ἀποτελοῦν ἐν τῇ ἱστορίᾳ τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας μίαν σημαίνουσαν ἰδιαιτέραν κατηγορίαν, ὡς θύματα τοῦ ναζιστικοῦ καθεστῶτος, μιᾶς σκοτεινῆς περιόδου τῆς ἀνθρωπότητος, ἡ ὁποία ἀδύνατον νὰ λησμονηθῇ. Μόνον ἐξετάζεται ὑπὸ τὸ πρῖσμα τῆς αὐτοκριτικῆς τῶν γενεῶν καὶ ἑαυτῶν καὶ ἀλλήλων -ὅσων συνεχίζομεν νὰ ἀνεχώμεθα ἢ καὶ νὰ ὑποδαυλίζωμεν διὰ τῆς ἀπαθείας τοιαύτας καταστροφικὰς καταστάσεις- τῆς μετανοίας καὶ τῆς συλλογικῆς εὐθύνης, μὲ προοπτικὴν ὄχι τὴν λησμοσύνην βεβαίως, ἀλλὰ τὴν συγχώρησιν, τὴν συμφιλίωσιν, τὴν καταλλαγὴν καὶ τὴν ἀποφυγὴν σφαλμάτων καὶ λαθῶν τοῦ παρελθόντος, προερχομένων ἐξ ἑνὸς «πολυπλάγκτου» νοός. Ἑνὸς πολυπλάγκτου, λέγομεν, νοός, τὰ ἀπάνθρωπα ἐρεθίσματα τοῦ ὁποίου ἀκολουθοῦν, ἐκ φόβου, ἐκ δειλίας, ἐκ συμφέροντος ἢ καὶ ἐκ συμπορείας ἀπόψεων, οἱ πολλοί, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ δημιουργῶνται στίγματα εἰς τὸ ὅλον σῶμα τῆς δημιουργίας, καὶ μάλιστα εἰς τὴν κορωνίδα αὐτῆς, τὸν ἄνθρωπον, τὸ τελειότερον δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖον ἐκλήθη νὰ ἔχῃ ζωήν, καὶ νὰ δίδῃ ζωήν, καὶ νὰ κερδίζῃ ζωὴν καὶ ὄχι νὰ τὴν ἀφαιρῇ. 

Τὰ στίγματα ὅμως αὐτὰ τῆς ἀνθρωπίνης ἀδυναμίας ἐδημιούργησαν δι᾿ ἡμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους τὴν κατηγορίαν τῶν Νεομαρτύρων. Οἱ Νεομάρτυρες εἶναι βεβαίως ἀποτέλεσμα μιᾶς στιγμῆς. Στιγμῆς ἀνδρείας, ἐμμονῆς εἰς τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν εἰς τὸν Θεόν, καὶ εἰς τὴν Ὀρθόδοξον ἐμπειρικὴν μαρτυρίαν. Εἶναι δηλαδὴ οἱ Νεομάρτυρες δείγματα, ὑποδείγματα διαχρονικά. Εἶναι τὸ ἐφαλτήριον καὶ ἡ ὁδὸς πρὸς τὴν ζωήν. Εἶναι οἱ πρεσβευταὶ πρὸς τὸν Θρόνον τοῦ Ἀρνίου ὑπὲρ τοῦ λαοῦ. Συγκεκριμένως, ὑπὲρ τοῦ ἰδικοῦ Σας, Μακαριώτατε, εὐλογημένου Ὀρθοδόξου Σερβικοῦ Λαοῦ. 

Ἡ θυσία τῶν Σέρβων Νεομαρτύρων, ὅπως καὶ πάντων τῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει πάντοτε ἱεραποστολικὸν χαρακτῆρα, διότι διὰ τῆς θυσίας των πολλοὶ ἄλλοι ἐπίστευσαν καὶ πιστεύουν εἰς τὸν Χριστόν. Ὅπως σημειώνει χαρακτηριστικῶς ὁ Μάρτυς Ἰουστῖνος: «κεφαλοτομούμενοι γάρ, καὶ σταυρούμενοι καὶ θηρίοις παραβαλλόμενοι, καὶ δεσμοῖς καὶ πυρί, καὶ πάσαις ταῖς ἄλλαις βασάνοις, ὅτι οὐκ ἀφιστάμεθα τῆς ὁμολογίας, δῆλόν ἐστιν ἀλλ᾿ ὅσῳπερ ἂν τοιαῦτά τινα γίνηται, τοσούτῳ μᾶλλον ἄλλοι πλείονες πιστοὶ καὶ θεοσεβεῖς διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ γίγνονται. Ὁποῖον, ἐὰν ἀμπέλου τις ἐκτέμῃ τὰ καρποφορήσαντα μέρη, εἰς τὸ ἀναβλαστῆσαι ἑτέρους κλάδους καὶ εὐθαλεῖς καὶ καρποφόρους ἀναδίδωσι· τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ἐφ᾿ ἡμῶν γίνεται. Ἡ γὰρ φυτευθεῖσα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἄμπελος καὶ σωτῆρος Χριστοῦ, ὁ λαὸς αὐτοῦ ἐστι» (Διάλογος 110, P.G. 6, 729). 

Ἡ Ἁγιωτάτη Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς Σερβίας ἀσφαλῶς σεμνύνεται διὰ τοὺς ἐν Γιασένοβατς Νεομάρτυρας αὐτῆς, διότι τὸ αἷμα αὐτῶν ἀποτελεῖ καρποφορίαν, ἡ δὲ Ὑμετέρα Ἐκκλησία, Μακαριώτατε Ἀδελφέ, ἔχει νὰ ἐπιδείξῃ πλούσιον ἀμητὸν μόνον μαρτύρων καὶ ἡρώων τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, ὄχι μόνον κατὰ τὸν εἰκοστὸν ἀλλὰ καὶ διὰ μέσου ὅλων τῶν αἰώνων καὶ ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν, μέχρι καὶ προσφάτως ἐν Κοσσυφοπεδίῳ καὶ ἀλλαχοῦ τῆς αἱματοποτισμένης Σερβικῆς γῆς.

Οἱ νεομάρτυρες αὐτοὶ ἀναζωπυρώνουν τὴν Ὀρθόδοξόν μας πίστιν, ἐνδυναμώνουν τὸ πνεῦμα, καὶ μᾶς διεγείρουν εἰς τὴν ὑπομονὴν τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία «οὐδέποτε καταισχύνει». Ἡ Ἐκκλησία ζῇ τὸν ἐνθουσιασμὸν καὶ τὸν παλμὸν τῶν μαρτύρων καὶ γνωρίζει ὅτι «ὅπου τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, ἐκεῖ ἐπακολουθεῖ, οἷον σκιά, ὁ διωγμὸς καὶ ἡ πάλη» (Μακαρίου Αἰγυπτίου, Ὁμιλίαι πνευματικαί, ΒΕΠΕΣ 41, σελ. 221). Ἄνθρωπος δειλὸς καὶ ἐπιζητῶν τὴν ἀνάπαυσιν καὶ τὴν χλιδὴν καὶ τὴν δόξαν τοῦ κόσμου τούτου, ἀδύνατον νὰ εὐαρεστήσῃ Θεῷ. Οἱ Νεομάρτυρες τοῦ Γιασένοβατς, παιδία, νέοι, παρθένοι κόραι, πρεσβύται, ἐτήρησαν τὸ Βιβλικὸν «Στέφανος γερόντων πολυπειρία, καὶ τὸ καύχημα αὐτῶν φόβος Κυρίου» (Σοφ. Σειρ. 25, 6). Ἐτήρησαν δηλαδὴ τὸν λόγον τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαὰκ «ἐκτὸς πειρασμῶν ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶται». Οἱ τιμώμενοι Νεομάρτυρές σας, λοιπόν, ἀδελφοὶ Ὀρθόδοξοι Σέρβοι, πορευόμενοι εἰς τὸ ἀκούσιον μαρτύριον ἐπέδειξαν «πολυπειρίαν γερόντων» καὶ «φόβον Κυρίου», καὶ διὰ τοῦ πειρασμοῦ τοῦ θανάτου εἶδον ὁλόφωτον τὴν Πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τοὺς ἐστεφάνωσε καὶ τοὺς κατέστησε φῶς ἐπὶ τὸν μόδιον, φαῖνον πᾶσι τοῖς ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Σερβίᾳ.

Δὲν λησμονεῖται, βεβαίως, ὅτι ὁ εἰκοστὸς αἰὼν ἦτο διὰ τὴν ἀνθρωπότητα ὁ αἰὼν τῶν γενοκτονιῶν καὶ τῶν ὁλοκαυτωμάτων. Ὁ αἰὼν τῶν δύο παγκοσμίων πολέμων. Τὰ ἐσχατολογικὰ σημεῖα ἦσαν τότε -καὶ εἶναι καὶ σήμερα- ἔντονα, εἰς βαθμὸν μείζονα παρὰ πᾶσαν ἄλλην χρονικὴν περίοδον καὶ συγκυρίαν. Ἡ ραγδαία καὶ ἀλόγιστος ἀνάπτυξις τῆς τεχνολογίας, ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν διήνοιξε κολοσιαίας πηγὰς ζωτικῆς ἐνεργείας, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ παρέδωκεν εἰς τὰς χεῖρας τοῦ ἀνθρώπου τὸ ἀποκαλυπτικὸν πῦρ τῆς πυρηνικῆς ἐνεργείας, τὸ ὁποῖον ἐπέφερε πολλὰς καταστροφὰς καὶ δύναται νὰ καταστρέψῃ ὅλον τὸν κόσμον καὶ νὰ καταβροχθίσῃ πᾶσαν ζωὴν ἐπὶ γῆς. Δυστυχῶς, τὸ πῦρ τοῦτο συχνάκις εὑρίσκεται εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι κάθε ἄλλο παρὰ ὀρθῶς καὶ λογικῶς, καὶ δὴ Ὀρθοδόξως Πατερικῶς, σκέπτονται, θέτοντες τὸ ἴδιον συμφέρον ὑπεράνω τῆς ζωῆς. Αἱ συνέπειαι τῆς ἀλογίστου χρήσεως τῆς τεχνολογίας, καὶ μάλιστα τῆς πυρηνικῆς, παραμένουν μεγάλη ἀπειλὴ διὰ τὸν κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν Θεοῦ πλασθέντα ἄνθρωπον.

Τὰ φαινόμενα αὐτὰ ἀτυχῶς συνεχίζονται καὶ εἰς τὸν αἰῶνα μας. Παρὰ τὰς τραγικὰς συνεπείας τῶν πολέμων τοῦ παρελθόντος καὶ τὴν ἀναγνώρισιν ὑπὸ τῆς παγκοσμίου γενικῶς κοινότητος τῶν τραγικῶν σφαλμάτων, οἱ πόλεμοι, καρπὸς τῆς ἀνθρωπίνης ἀλαζονείας καὶ τῆς ἀνθρωποκτὸνου ἐκδικήσεως διὰ τῆς ἐπικρατήσεως τοῦ ἑνὸς ἐπὶ τοῦ ἄλλου, τῆς μιᾶς ἐξουσίας ἐπὶ τῆς ἑτέρας, τοῦ δυνατοῦ καὶ κραταιοῦ ἐπὶ τῆς ἀδυναμίας, συνεχίζονται. 

Κατὰ τὴν τελευταίαν ἰδίως δεκαετίαν ἡ ἀνθρωπότης γίνεται μάρτυς σφοδρῶν πολεμικῶν συρράξεων εἰς τὴν γειτονικὴν πρὸς ἡμᾶς Μέσην Ἀνατολήν, αἱ ὁποῖαι ἔχουν κοστίσει τὴν ζωὴν εἰς ἑκατοντάδας χιλιάδας συνανθρώπων μας, ὄχι μόνον ἐμπολέμων ἀλλὰ καὶ ἀθώων ἀμάχων, ὅπως ἦσαν καὶ οἱ τιμώμενοι Ὀρθόδοξοι Σέρβοι Νεομάρτυρες τοῦ Γιασένοβατς. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ αἰῶνος τούτου, ἐνίοτε παρὰ θέλησιν, γίνονται ἠθικοὶ συνεργοὶ ἀτελευτήτων τοπικῶν ἢ καὶ παγκοσμίων ἀδελφοκτονιῶν. 

Ὁ Ἅγιος μάρτυς Ἀλέξανδρος Σμορέλλ, διὰ διανεμηθείσης προκηρύξεώς του κατὰ τὸ ἔτος 1942, κατήγγειλε τὸν ἔνοχον ἐφησυχασμὸν τοῦ Γερμανικοῦ λαοῦ καὶ γενικῶς καὶ τῶν λοιπῶν λαῶν καὶ ἐθνῶν καὶ ἡγετῶν τοῦ κόσμου, ἔναντι τῶν ἐγκλημάτων καὶ γενοκτονιῶν τοῦ ναζιστικοῦ καθεστῶτος. Ὠνόμασε τὸν ἐφησυχασμὸν αὐτὸν συνενοχήν, γράφων τὰ ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Ἀπὸ τὴν κατάκτησιν τῆς Πολωνίας 300.000 Ἑβραῖοι ἔχουν δολοφονηθῆ εἰς αὐτὴν τὴν χώραν μὲ τὸν πλέον κτηνώδη τρόπον... Ὁ Γερμανικὸς λαὸς ἐφησυχασμένος εἰς τὴν ἀδράνειαν αὐτοῦ, ἐνθαρρύνει τοὺς φασίστας ἐγκληματίας. Ἕκαστος θέλει νὰ ἀποποιηθῇ τὴν ἐνοχήν, ἕκαστος συνεχίζει τὴν πορείαν του μὲ τὴν πλέον ἥσυχον, ἤρεμον συνείδησιν. Ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ θεωρηθῇ ἀθῶος, εἶναι ἔνοχος, ἔνοχος, ἔνοχος» (Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλοπούλου, Ὁ Ἅγιος Ἀλέξανδρος Σμορέλλ: ἕνας Μάρτυς τῆς Ὀρθοδοξίας στὰ χρόνια τοῦ Ναζισμοῦ καὶ τῆς βαρβαρότητας, ἐκδ. «Χριστιανική», Ἀθῆναι 2014, σελ. 28).

Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης σήμερον, τιμῶν μετὰ συνόλου τῆς Μητρὸς καὶ τοῦ Ὀρθοδόξου Σερβικοῦ Λαοῦ Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τοὺς νεομάρτυρας τοῦ Γιασένοβατς, καταγγέλλει τὸν ἔνοχον ἐφησυχασμὸν ὅσων δὲν λαμβάνουν μὲν τὰ ὅπλα κατὰ τῶν συνανθρώπων των, πλὴν ὅμως γίνονται οἱ ἠθικοὶ αὐτουργοὶ τοιούτων ἀδελφοκτόνων πολέμων, πρὸς ἐξυπηρέτησιν οἰκονομικῶν συμφερόντων, διὰ τῆς ἀπαθείας καὶ τῆς ἁπλῆς θεάσεως τῶν γεγονότων, μὲ ἀποτέλεσμα λίαν καταστρεπτικὰς συνεπείας διὰ πάντας καὶ τοὺς ἐνεργοῦντας καὶ τοὺς ὑπομένοντας καὶ καταδιωκομένους, καὶ ἐν τέλει θανατουμένους οἰκτρῶς ἢ ὁδηγουμένους εἰς ἀπέλπιδα θέσιν. 

Ἐπὶ πλέον, καταγγέλλει ἡ ἡμετέρα Μετριότης καὶ ὅσους ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ ἐπιβάλουν τὴν εἰρήνην ἀλλὰ δὲν τὸ πράττουν, ἕνεκα ἀνθρωπίνων συμφερόντων καὶ ὑπολογισμῶν. Ὑπομιμνήσκομεν δὲ εἰς ἑαυτοὺς καὶ εἰς ἀλλήλους, ὅτι ἡ πραγματικὴ εἰρήνη δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπέλθῃ ἄνευ τοῦ Χριστοῦ, τῆς Εἰρήνης τοῦ κόσμου. 

Ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος περιγράφει μὲ ἀκρίβειαν τὰς αἰτίας τῶν πολέμων, ὡς πηγαζούσας ἐκ τῆς ἀνθρωπίνης πλεονεξίας καὶ τῶν ἀνθρωπίνων παθῶν: «Πόθεν πόλεμοι καὶ μάχαι ἐν ὑμῖν; οὐκ ἐντεῦθεν, ἐκ τῶν ἡδονῶν ὑμῶν τῶν στρατευομένων ἐν τοῖς μέλεσιν ὑμῶν;» (Ἰακ. 4, 1). Οἱ ἀμετανόητοι ἠθικοὶ συνεργοὶ τῶν συγχρόνων πολέμων καὶ τῆς ἀφαιρέσεως τῆς ζωῆς τῶν συνανθρώπων, εἶναι ἐν τῇ πραγματικότητι οἱ αὐτουργοί, διότι στεροῦνται κατὰ φυσικὸν τρόπον τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, παραμένοντες εἰς τὸ σκότος τῶν παθῶν.

Ὁ λόγος τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας ἔναντι τῶν προκλήσεων τούτων, εἶναι καθαρὸς καὶ διαυγὴς ὡς τὸ ὕδωρ τῆς Πηγῆς, ὁ Χριστός. Τὸ παράδειγμα, δηλαδή, τῶν Μαρτύρων καὶ τῶν Νεομαρτύρων της ἀποτελεῖ τὸν καθοδηγητικὸν ἀστέρα τοῦ νῦν καὶ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι διὰ στόματος τοῦ ἡμετέρου μεγάλου Νεομάρτυρος Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ διακηρύττουν: «Ψυχὴ καὶ Χριστός σᾶς χρειάζονται. Αὐτὰ τὰ δυό, ὅλος ὁ κόσμος νὰ πέσῃ, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρῃ, ἐκτὸς καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δυό νὰ τὰ φυλάγετε, νὰ μή τὰ χάσετε»∙ καὶ παραγγέλλουν: «Κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατεβῇ κάτω, κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνεβῇ ἐπάνω, κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάσῃ, σήμερον, αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλλῃ τί ἔχει νὰ κάμῃ ὁ Θεός. Τὸ κορμί σας ἂς τὸ καύσουν, ἂς τὸ τηγανίσουν· τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν· μὴ σᾶς μέλλει· δώσατέ τα· δὲν εἶναι ἰδικά σας» (Αὐγουστίνου Καντιώτου, Μητροπολίτου Φλωρίνης, «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς (1714-1779). Συναξάριον-Διδαχαί-Προφητεῖαι-Ἀκολουθία», Ἀθῆναι 2005, σελ.193).

Αὐτὴν τὴν διακήρυξιν καὶ αὐτὴν τὴν παραγγελίαν ἐπαναλαμβάνομεν καὶ ἡμεῖς, ἐρχόμενοι ἀπὸ τὴν βασιλίδα τῶν πόλεων, πρὸς τὴν Ὀρθόδοξον Σερβίαν, ἐπιλέγοντες «στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις», διότι σεῖς ἀποτελεῖτε γνησίαν ἐπιστολὴν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, καί, ὅλοι μαζί, μαζὶ μὲ τοὺς Νεομάρτυράς μας, ἀποτελοῦμεν τὸ μόνιμον στήριγμα, τὴν δόξαν, τὸν θρίαμβον τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ ὁποία ἐνίκησε μὲ τὸν Χριστὸν καὶ διὰ τοῦ Χριστοῦ τὸν κόσμον. Ἀμήν.

Αναφορά σε Ζακυνθίους στο 24ο Συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητας στο Monastero di Bose


Από την Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2016 και μέχρι το Σάββατο 10 του μηνός, στον χώρο της Μονής του Μπόζε στην Ιταλία (Monastero di Bose), κοντά στο Μιλάνο, πραγματοποιείται το 24° Διεθνές Συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητος, με το επίκαιρο θέμα: ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο εκπροσωπεί ο Σεβ. Μητροπολίτης Βελγίου κ. Αθηναγόρας, ο οποίος ανέγνωσε το σχετικό Πατριαρχικό Μήνυμα. 


Το ιδιαίτατα ενδιαφέρον αυτό συνέδριο παρακολουθεί ο φίλος Θεολόγος Παναγιώτης Ανδριόπουλος, ο οποίος μάλιστα παρουσιάζει βήμα-βήμα τις εργασίες στον δραστήριο ιστότοπό του Φως Φαναρίου. Σήμερα, λοιπόν, μας πληροφορεί ότι, ανάμεσα στις πολλές και αξιομνημόνευτες εισηγήσεις, υπήρξε μία που αναφέρθηκε σε πρόσωπα της Ζακύνθου. Πρόκειται για την δεύτερη εισήγηση της 8ης Σεπτεμβρίου τ.έ. και ήταν του Αγγλικανού επισκόπου John Stroyan of Warwick, με θέμα: «Ορθόδοξοι μάρτυρες του 20ού αιώνα και η Εκκλησία της Αγγλίας»






Ο Αγγλικανός επίσκοπος ήταν εντυπωσιακός, τόσο ως προς την ανάπτυξη του θέματος, όσο και για το εύρος των γνώσεών του. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι αναφορές του στην γενναία στάση του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού έναντι των Γερμανικών στρατευμάτων Κατοχής και στη γνωστή σωτήρια επέμβαση του Μητροπολίτου Ζακύνθου Χρυσοστόμου Α΄ για την διάσωση των Εβραίων της Ζακύνθου. Όταν οι εκπρόσωποι του Γ΄ Ράιχ κατέλαβαν το νησί της Ζακύνθου, ζήτησαν από τον τότε Δήμαρχο και Μητροπολίτη τα ονόματα των Εβραίων πολιτών. Οι αείμνηστοι Λουκάς Καρρέρ και μητροπολίτης Χρυσόστομος ζήτησαν μια μέρα διορία. Την επομένη παρέδωσαν μια λίστα στους Γερμανούς, που περιείχε μόνον δύο ονόματα: τα δικά τους. 


Όπως διαπιστώνετε, αγαπητοί αναγνώστες, η περίπτωση της διάσωσης απάντων των Εβραίων της Ζακύνθου από δύο Ορθοδόξους (Μητροπολίτη και Δήμαρχο), όχι μόνον καταγράφηκε ανεξίτηλα στις δέλτους της Ιστορίας, αλλά προβάλλεται διαρκώς σαν παράδειγμα Μαρτυρίας Χριστού διαιώνιο! Άξιον και δίκαιον εστί!!!




Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο Ζάγκρεμπ για Συνέδριο περί των Νεομαρτύρων






















His All-Holiness Ecumenical Patriarch was welcomed by His Holiness Serbian Patriarch Irinej, His Eminence Metropolitan Porfirije of Zagreb-Ljubljana, Their Graces Bishops: Irinej of Backa and Jovan of Slavonia, and  the Ambassador of the Republic of Greece to Zagreb Mrs. Eleni Gerokostopoulou at the runway of the Zagreb airport.

His All-Holiness was accompanied by His Eminence Metropolitan Gennadios of Sassima, deacon Andrew and Mr. Peter Sofianopoulos.

At the VIP lounge of the Zagreb International Airport, His All-Holiness Patriarch of Constantinople Bartholomew addressed numerous media representatives, and expressed his deepest gratitude for having an honour to be in the canonical territory of the sister Serbian Orthodox Church: - I warmly express gratitude to His Holiness Irinej, Serbian Patriarch, for his invitation to visit dioceses of the Serbian Orthodox Church in Croatia, Patriarch Bartholomew said and recalled that almost less than two months before he had been with the Serbian Patriarch on the island of Crete at the Great and Holy Assembly of the Orthodox Church.