e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014

Συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Διεθνή Έκθεση Τουρισμού ITTFA 2014 στο Βελιγράδι και συνάντηση με τον Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίο














Αφίχθηκε χθες, Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014, στο Βελιγράδι (Σερβία) Αντιπροσωπεία του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος για να λάβει μέρος στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού ITTFA 2014 (27/2-2/3/2014). 

Η Αντιπροσωπεία αποτελείται από τον Σεβ. Μητροπολίτη Δωδώνης κ. Χρυσόστομο, Πρόεδρο, τον Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα Κατραμάδο - Γραμματέα, τους κ.κ. Αθανάσιο Ραφτόπουλο και Βασίλειο Τζέρπο - Μέλη, και τον κ. Χρήστο Πετρέα - Ειδικό Επιστημονικό Σύμβουλο, του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος. Την Αντιπροσωπεία συνοδεύει η Ελληνίδα Τουριστική Επιχειρηματίας κ. Κατερίνα Μούσμπεχ, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Ταξιδιωτικού Γραφείου «MidEast», που αποτελεί έναν από τους συνεργαζόμενους με την Εκκλησία της Ελλάδος Τουριστικούς Οργανισμούς για το έτος 2014 και οικονομικό χορηγό της αποστολής. 

Στο περίπτερο του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), ανάμεσα στους Έλληνες συνεκθέτες και σε ειδικό χώρο φιλοξενούνται οι Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, οι οποίες, δια του Συνοδικού Γραφείου, ανταποκρινόμενες στο σχετικό αίτημα της Ιεράς Συνόδου, διαθέτουν ξενόγλωσσο οπτικοακουστικό υλικό των Ιερών Μονών και Ιερών Προσκυνημάτων τους. 

Η Έκθεση αυτή, της οποίας τα επίσημα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν σήμερα, Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014, στις 11:00 π.μ. (τοπική ώρα), αποτελεί μία από τις σημαντικότερες Διεθνείς Τουριστικές Εκθέσεις παγκοσμίως. 

Αμέσως μετά την τελετή των εγκαινίων της Διεθνούς Εκθέσεως, η Αντιπροσωπεία είχε συνάντηση γνωριμίας και συνεργασίας με τον Μακ. Πατριάρχη Σερβίας κ. Ειρηναίο, ο οποίος και προσκάλεσε τα Μέλη της να παρακαθίσουν αμέσως μετά την συνάντηση στην πατριαρχική τράπεζα. Η Αντιπροσωπεία θα έχει την ευκαιρία, μετά και την πατριαρχική ευλογία, να έχει αύριο συνάντηση εργασίας με το αντίστοιχο Συνοδικό Γραφείο Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Σερβίας, προκειμένου να ετοιμάσει, εκτός των άλλων, και Πρωτόκολλο Συνεργασίας των δύο αδελφών Εκκλησιών σε θέματα που αφορούν τη συνεργασία και ανάπτυξη των Προσκυνηματικών Περιηγήσεων στις δύο χώρες. 

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας έγιναν συναντήσεις με τον κ. Γεώργιο Χατζηπέτρο, Εμπορικό Ακόλουθο της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Βελιγράδι, καθώς και με τουριστικούς επαγγελματίες - εκπροσώπους Τουριστικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών της Σερβίας για θέματα Θρησκευτικού Τουρισμού. 

Η Αντιπροσωπεία θα παραμείνει στο Βελιγράδι μέχρι και την Κυριακή 2 Μαρτίου 2014, ημέρα λήξεως της Διεθνούς Εκθέσεως.

Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014

Ομιλίες της Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου κατά τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής 2014

Κυριακή Τυρινής (Εσπερινός Συγγνώμης), 2 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5.30 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Σεβ. Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Διονύσιος Δ΄.

Α΄ Κυριακή Νηστειών, 9 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Μπιάζης.
Βράδυ, 8 μ.μ., Ναός Αγίας Τριάδος πόλεως. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Λυκογιάννης.

Β΄ Κυριακή Νηστειών, 16 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ Κονίδης.

Γ΄ Κυριακή Νηστειών, 23 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Αναστάσιος Στεργιώτης.
Βράδυ, 7 μ.μ., Ναός Αγίου Λαζάρου πόλεως. Ομιλητής: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας.

Δ΄ Κυριακή Νηστειών 30 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Πρωτοπρεσβύτερος Χαράλαμπος Κυπριώτης.
Βράδυ, 8:30 μ.μ., Ναός Παναγούλας Μπανάτου, στην 8η Σύναξη του γ΄ κύκλου Μορφωτικού Κέντρου Λόγου «Αληθώς». Ομιλήτρια: Δήμητρα Σταμίρη, φιλόλογος, με θέμα: «Θρησκευτικότητα και ηθογραφία: ενδεικτικές αναφορές σε Βιζυηνό και Παπαδιαμάντη».

Ε΄ Κυριακή Νηστειών, 9 Απριλίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Διονύσιος Ζαφειρόπουλος, Θεολόγος.

Eπίσκοπος Κεφαλληνίας και Ζακύνθου Παρθένιος Δοξαράς (1561-α΄μισό 17ου αιώνα)

[Αναδημοσίευση από το βιβλίο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Ζακυνθινοί Επίσκοποι στον Κόσμο, εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου 2004, σσ. 110-112]

Παρθένιος (κατά κόσμον Παχώμιος) Δοξαρᾶς γεννήθηκε στή Ζάκυνθο τό 1561, καθώς συμπεραίνουμε ἀπ' τό γεγονός πού γνωρίζουμε, ὅτι δηλαδή εἰκοσαετής τό 1581, βρίσκεται στή Ρώμη νά παρακολουθεῖ μαθήματα στό Ἑλληνικό Κολλέγιο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, ἀφοῦ εἶχε στήν ἐφηβεία του ἐνταχθεῖ στή μοναστική Ἀδελφότητα τῶν Στροφάδων νήσων. Ἐκεῖ παρέμεινε γιά μιά ἑπταετία, ὥς τό 1588 δηλαδή. 
     Στή Βενετία συναναστράφηκε  μέ τόν Γαβριήλ Σεβῆρο, διακεκριμένο σοφό τῆς ἐποχῆς. Ἀκολούθως ἐπέστρεψε στή γενέτειρα, ὅπου ἐργάσθηκε ὡς Δάσκαλος κι Ἐφημέριος Ναοῦ. Ἦταν εὐκαιρία νά ξεδιπλώσει τά ἰδιαίτερα προσόντα του κι ἔτσι κατόρθωσε νά ἐκλεγεῖ Πρωτοπαπάς Ζακύνθου στίς 3 Δεκεμβρίου 1605. Μετά τήν παρέλευση πενταετίας στή θέση αὐτή τόν βρίσκουμε στή Βενετία τό 1616, Ἱεροκήρυκα καί Δάσκαλο τῶν ἐκεῖ Γραικῶν.
     Τό 1622 προβιβάστηκε σέ Ἐπίσκοπο Κεφαλληνίας καί Ζακύνθου ἀπό τόν Μητροπολίτη Κορίνθου, στόν ὁποῖον ὑπαγόταν τότε ἡ Ἐκκλησία τῶν δύο νησιῶν, λαμβάνοντας τό ὄνομα Παρθένιος. Αὐτή ἡ ἐξέλιξη μως σύν τῷ χρόνῳ δυσαρέστησε καί καταπίκρανε τόν Κεφαλονίτη Ἱερομόναχο Νικόδημο Μεταξᾶ, λόγιο καί ἐξέχοντα Κληρικό τῆς ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος ὀρεγόταν τῆς Ἐπισκοπῆς, παρότι στήν ἀρχή τοῦ φερόταν μέ ἁβροφροσύνη καί σεβασμό. Ἄρχισαν, λοιπόν, ἐκ μέρους τῶν φίλων τοῦ Νικοδήμου νά ἐκφράζονται μύρια ὅσα παράπονα, μεμψιμοιρίες καί συνεχεῖς γκρίνιες κατά τοῦ Παρθενίου, πού ἐν τῷ μεταξύ προχωροῦσε στήν ἡλικία. 
     Δέν ἄνθεξε ὁ ἀγαθός Ἐπίσκοπος τίς ἀλλεπάλληλες ἀντιδραστικές πιέσεις πολλῶν καί διαφόρων καί στίς 6 Ὀκτωβρίου 1628 ὁδηγήθηκε στήν παραίτηση λόγῳ γήρατος, ὑπό τήν προϋπόθεση ὅτι ὁ διάδοχός του (ὁ Νικόδημος, ὁ ὁποῖος κατεῖχε ἤδη τό ἀπό 8ης ‘Iουλίου 1628 Πατριαρχικό Γράμμα ἐπισκοποποίησής του, ἀνεξάρτητου στό ἑξῆς ἀπό τήν Μητρόπολη Κορίνθου, ἕνα Γράμμα πού ὅμως θά ἴσχυε μόνον ὅταν καί ἄν παραιτεῖτο ὁ Παρθένιος) θά τόν φρόντιζε μέ εἰδική χορηγία ὥς τό θάνατό του. Στίς 25 Νοεμβρίου 1628, δυό μόλις ἡμέρες μετά τήν ἐπίσημη ἐκλογή τοῦ Νικοδήμου ἀπό τόν Κλῆρο τῆς Κεφαλληνίας, ὁ Παρθένιος βρισκόταν στό νησί καί μάλιστα ἐκείνη τή μέρα "προσηλώθηκε" στή Μονή τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα Μηλαπιδιᾶς. Τή σχετική πράξη δημοσίευσε πρόσφατα ὁ ἱστορικός Γεράσιμος Πεντόγαλος. Μεταξύ ἄλλων γράφει:

          "1628 Νοεμβρίου 25.
           (...) Ἐγώ Παρθένιος ὁ Δοξαρᾶς ὁ προεπίσκοπος Κεφαλληνίας καί Ζακύνθου, ἐξ ἰδίας μου προαιρέσεως καί τῶν τιμίων μητέρων τῆς σεβασμίας μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου ἐπροσηλώθηκα διά κοινός ἀδελφός εἰς τό αὐτό μοναστήρι καί προβλεπτής εἰς τά πνευματικά τῶν πατέρων. (...)".

     Ἔτσι ἄδοξα ἔληξε ἡ ἐνεργός Ἀρχιερατεία τοῦ Δοξαρᾶ, πρός μεγάλη ἀπογοήτευση καί λύπη τῆς Κοινότητας τῆς Ζακύνθου, κάτι πού στό ἑξῆς καταλογίστηκε ἀσυγχώρητα στό νέο τους Ἱεράρχη (Ἀρχιεπίσκοπο πλέον, μετά τόν ἀναβιβασμό τῆς ἕδρας) Νικόδημο τόν Μεταξᾶ. Τόν  Δοξαρᾶ ξανασυναντᾶμε λίγους μῆνες ἀργότερα: Στίς 15 Ἀπριλίου 1629, μέ  ἐπιστολή του πρός τή Βενετική Ἀρχή ὑποστήριξε τόν Μεταξᾶ, ὅταν τό γενικό κλίμα ἐναντίον του (σύν ἡ ἐκπεφρασμένη δυσαρέσκεια τοῦ Μητροπολίτη Κορίνθου, πού ἔχασε πιά Κεφαλληνία καί Ζάκυνθο) εἶχε γίνει κάτι περισσότερο ἀπό ἐχθρικό.
     Τελευταία γραπτή εἴδηση γιά τόν Παρθένιο Δοξαρᾶ ἔρχεται ἀπό τό 1632.  Πότε ἀκριβῶς πέθανε δέν προκύπτει.


Πηγές:
·         Ἀ ρ χ ι ε π ι σ κ ό π ο υ   Ζ α κ ύ ν θ ο υ   Ν ι κ ο λ ά ο υ   Κ α τ ρ α μ ῆ,   Φιλολογικά Ἀνάλεκτα Ζακύνθου,  Ἐκδ.  Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου ἡ "Αὐγή" Ν. Κοντόγιωργα, Ἐν Ζακύνθῳ 1880, σ. 315-321.
·         Λ ε ω ν ί δ α   Χ.   Ζ ώ η,   Λεξικόν Ἱστορικόν καί Λαογραφικόν Ζακύνθου, Ἐκ τοῦ Ἐθνικοῦ Τυπογραφείου, Ἀθῆναι 1963, τ. 1, 169.
·         Ἑ ρ μ ά ν ν ο υ   Λ ο ύ ν τ ζ η,   Περί τῆς πολιτικῆς καταστάσεως τῆς Ἑπτανήσου ἐπί Ἑνετῶν,  Ἐκδ. "Κάλβος", Ἀθήνα 1969, σ. 215 ἑξ. καί 219.
·         Μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ   Π ι σ ι δ ί α ς   Μ ε θ ο δ ί ο υ   Γ.   Φ ο ύ γ ι α,   Ἱστορία τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου ἀπ' ἀρχῆς μέχρι σήμερον, Β', Ἐκδ. "Νέα Σύνορα"-Α. Α. Λιβάνη, Ἀθήνα 1997, σ. 329.
·         Γ ε ρ ά σ ι μ ο υ   Η .   Π ε ν τ ό γ α λ ο υ,   "Παρθένιος Δοξαρᾶς, Ζακύνθιος Ἐπίσκοπος Κεφαλονιᾶς-Ζακύνθου (1622-1628). Νεώτερες πληροφορίες γιά τή ζωή του καί τή δράση του",  Ἀνάτυπο ἀπό τόν α' Τόμο τῶν Πρακτικῶν τοῦ Διεθνοῦς Συνεδρίου "Ἅγιοι καί ἐκκλησιαστικές προσωπικότητες στή Ζάκυνθο" (Ζάκυνθος 6-9.11.1997), Ἀθῆναι 1999, σσ. 45-50.
·         Π α ν α γ ῆ   Ἀ λ ι π ρ ά ν τ η,   "Ἕνας ἄγνωστος καί ἀνέκδοτος «Κατάλογος Ἀρχιερατευσάντων» Κεφαλληνίας Ζακύνθου καί Ἰθάκης, ἀπό τό 1450 μέχρι τό 1873", Περιοδικό Ἑπτανησιακά Φύλλα 20 (2000) 521.
·         Δ η μ ή τ ρ η   Δ.   Ἀ ρ β α ν ι τ ά κ η,   Κοινωνικές ἀντιθέσεις στήν πόλη τῆς Ζακύνθου· Τό Ρεμπελιό τῶν Ποπολάρων (1628), Ἐκδ. Μουσεῖον Μπενάκη καί Ἑλληνικό Λογοτεχνικό καί Ἱστορικό Ἀρχεῖο, Ἀθήνα 2001, σσ. 264-271. 

Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014

Η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος τίμησε -άξια και δίκαια- τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιο

  Αμφιθέατρο Γενναδείου Βιβλιοθήκης, 24 Φεβρουαρίου 2014  


















Η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος οργάνωσε εκδήλωση στο κατάμεστο αμφιθέατρο της Γενναδείου Βιβλιοθήκης στην οποία τίμησε τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιο τόσο για το συγγραφικό του έργο, με την παρουσίαση τεσσάρων έργων του τα οποία εξέδωσε ο Οργανισμός, όσο και για το πολυσχιδές και αγλαόκαρπο ιεραποστολικό του έργο από τις θέσεις του Γεν. Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας και του Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας.

Στην πρώτη ενότητα της εκδήλωσης, η οποία έφερε τον τίτλο «Οικουμένη και πίστη», έγινε εκτενής παρουσίαση του συγγραφικού έργου του Μακαριωτάτου από τους Κοσμήτορες των Θεολογικών Σχολών Αθηνών και Θεσσαλονίκης κ.κ. Μ. Μπέγζο και Μ. Τρίτο, τον δημοσιογράφο κ. Κ. Ιορδανίδη και τον Διδάκτορα Θεολογίας κ. Ν. Τζιρέβελο. Στην δεύτερη ενότητα με τίτλο « Πίστη και πολιτισμός » παρουσιάσθηκε το πλούσιο πολιτιστικό έργο της Αποστολικής Διακονίας και η ανά τον κόσμο προβολή της εκκλησιαστικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας με μία σειρά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και εκδόσεων από τον Μητροπολίτη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα και τον κ. Ι. Καζάζη, καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης και Πρόεδρο του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

Στην τρίτη ενότητα με τίτλο «Οικουμένη-Πίστη-Πολιτισμός» ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος εξέθεσε τις σκέψεις του σχετικά με την ιεραποστολική φύση την οποία οφείλει να έχει η Ορθόδοξη Εκκλησία, όχι μόνο στις χώρες των «εσχάτων της γης», αλλά και ακόμη και σε χώρες γειτονικές, όπως η Αλβανία, ή και εντός συνόρων. Για να καταλήξει: «Η Ορθόδοξη κατανόηση και βίωση του χρέους μας, τόσο σε τοπική όσο και σε οικουμενική διάσταση, αποτελούν αίτημα της σύγχρονης Ορθοδοξίας. Κάθε μορφή πολώσεως μεταξύ των δύο, τοπικότητος και οικουμενικότητος, οδηγεί σε μια λανθασμένη πνευματικότητα, η οποία τελικά παραποιεί το Ορθόδοξο φρόνημα». Την εκδήλωση έκλεισε ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο οποίος, αφού ευχαρίστησε θερμά τον Γεν. Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας θεοφ. Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο και τους συνεργάτες του για την άρτια και συγκινητική εκδήλωση, αναφερόμενος στον τιμώμενο ποιμενάρχη κατέληξε: « Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας είναι ένα δώρο Θεού ανάμεσά μας και τα δώρα του Θεού δεν λάμπουν μόνο, αλλά προσφέρουν γιατί πάνω από όλα βάζουν τους άλλους».

Στην εκδήλωση μεταξύ άλλων παρέστησαν: ο εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος, ο Γεν. Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας κ. Αθ. Κυριαζής ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβερνήσεως, οι Σεβ. Μητροπολίτες Δωδώνης κ. Χρυσόστομος, Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιος, Περγάμου κ. Ιωάννης, Μαραθώνος κ. Μελίτων, Βερατίου κ. Ιγνάτιος, Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, Καρπενησίου κ. Νικόλαος, Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος, Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, Βεροίας και Ναούσης κ. Παντελεήμων, Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Θεόκλητος, Θερμοπυλών κ. Ιωάννης, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, Γλυφάδας κ. Παύλος, Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Ζακύνθου κ. Διονύσιος, Αργολίδος κ. Νεκτάριος και οι Θεοφ. Επίσκοποι Αβύδου κ. Κύριλλος και Θαυμακού κ. Ιάκωβος. Παρέστησαν επίσης Υπουργοί, Βουλευτές, Ευρωβουλευτές, Εκπρόσωποι Κομμάτων, η Πριγκίπισσα Ειρήνη, ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, Πρέσβεις, Γεν. Γραμματείς, Εκπρόσωποι Στρατιωτικών αρχών, Καθηγητές Πανεπιστημίων, Εκπρόσωποι του Επιχειρηματικού κόσμου, παλαιοί συνεργάτες του τιμωμένου Αρχιεπισκόπου Αλβανίας στο ιεραποστολικό έργο του και πλήθος κόσμου.


Οικουμένη - Πίστη - Πολιτισμός

Σκέψεις του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. Αναστασίου


Ομιλία εκφωνηθείσα κατά την εκδήλωση της Αποστολικής Διακονίας για την παρουσίαση του συγγραφικού έργου του Αρχιεπ. Τιράνων και πάσης Αλβανίας (24-2-2014)

(Προσφωνήσεις)

Ευχαριστώ εκ βάθους ψυχής τον πεφιλημένο εν Χριστώ Αδελφό Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο, Γενικό Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας, τη Συντονίστρια κα Μαρία Αντωνιάδου, Πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ, και τους εκλεκτούς ομιλητές της αποψινής εκδηλώσεως. Επίσης, θέλω να εκφράσω θερμές ευχαριστίες προς όλους τους παρόντες στην εκδήλωση αυτή, για τα φιλικά σας αισθήματα.

Αναλογιζόμενος την πνευματική μου πορεία, στην οποία έγιναν προηγουμένως ευγενέστατες αναφορές, θα έλεγα λιτά ότι κατά την επιστημονική και εκκλησιαστική διακονία προσπάθησα, με όσες δυνάμεις χάρισε ο Θεός, να ζήσω το νόημα της καθολικότητος και οικουμενικότητος της Εκκλησίας μας. Και συγχρόνως, να συμβάλω στο άνοιγμα του ορίζοντος της αποστολικής μας ευθύνης στον σύγχρονο κόσμο. Όχι μόνο με συγγραφικό έργο, αλλά και με μαρτυρία ζωής. Με τη βεβαιότητα ότι “το μυστήριον του θελήματος αυτού” (του Θεού) είναι “εις οικονομίαν του πληρώματος των καιρών, ανακεφαλαιώσασθαι τα πάντα εν τω Χριστώ” (Εφεσ. 1:10).

Το τρίπτυχο οικουμένη, πίστη, πολιτισμός, καθόρισε τις προσπάθειές μου. Με τη βεβαιότητα ότι, στην Ορθόδοξη παράδοση και σκέψη, όλα κινούνται σε παγκόσμια προοπτική. Από τη δημιουργία του κόσμου, με την οποία αρχίζει η Αγία Γραφή, έως το όραμα του νέου ουρανού και της νέας γης, με το οποίο η Αποκάλυψη τελειώνει.

Για την καταγραφή του Ευαγγελίου και κατά την πρώτη φάση διαδόσεώς του στην τότε γνωστή οικουμένη, χρησιμοποιήθηκαν η ελληνική γλώσσα και γενικότερα ο ελληνικός πολιτισμός. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του πολιτισμού αυτού υπήρξε η οικουμενικότητα, που καλλιεργήθηκε πολύτροπα από την ελληνική φιλοσοφία, την επιστήμη, την τέχνη, τη γλώσσα.

Στην εποχή μας, η οικουμενική συνείδηση αναδεύεται ολοένα και ζωηρότερα στην ψυχή των ανθρώπων. Το ενδιαφέρον για τα γενικά προβλήματα της οικουμένης δεν θεωρείται πλέον ζήτημα φιλοσοφικού στοχασμού, αλλά ανάγκη για ένα σωστό προσανατολισμό στη ζωή. Είναι αδιανόητο σήμερα να ενεργήσει κανείς σωστά, σε οποιαδήποτε σφαίρα –οικονομική, πνευματική, πολιτιστική, θρησκευτική, αν δεν βλέπει τη ζωή μέσα σε παγκόσμια προοπτική.

2. Ο πολιτισμός εξάλλου αποτελεί μια νίκη του ανθρώπου επάνω στις σκοτεινές πλευρές του εαυτού του και της κοινωνίας, μια υπέρβαση της απλής βιολογικής υποστάσεώς του. Πρόκειται για μια ενσυνείδητη ενέργεια του ανθρώπου να προσδιορίσει και να ρυθμίσει τη ζωή του και τον φυσικό του περίγυρο. Όπως διευκρινίζει ο Max Weber, πρόκειται για “διάφορες κατά βαθμό και τρόπο πραγματώσεις των ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Κατά τον Άγγλο, πάντως, ιστορικό Α. Toynbee, οι σημαντικότεροι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν με βάση το “Ιερό”, δηλαδή την εμπειρία του Θείου.

Όταν η χριστιανική πίστη συναντά έναν πολιτισμό, ακολουθούν κατά κανόνα τα εξής: Πρώτον, αποδοχή όσων στοιχείων εναρμονίζονται με το μήνυμα του Ευαγγελίου. Δεύτερον, κριτική απόρριψη στοιχείων τα οποία είναι ασυμβίβαστα. Τρίτον, μετάγγιση νέου αίματος, νέου πνεύματος που γονιμοποιεί ό,τι είναι θετικό. Ιδιαίτερα η συνάντηση της χριστιανικής πίστεως με τον ελληνικό πολιτισμό προσέφερε, μεταξύ των άλλων: α) Την αποκάλυψη της δυναμικής της ελευθερίας και της αγάπης μέσα στην ιστορία· β) Την πίστη σε κάτι που εκ πρώτης όψεως φαίνεται λογικά αδύνατο· κάτι που οδήγησε στη γενικότερη αναζήτηση της αλήθειας -και της επιστημονικής- πέρα από τα φαινόμενα και την απλή αναγκαιότητα· γ) Την αγωνιστική διάθεση για την αυθυπέρβαση στον πνευματικό βίο, η οποία αναδιπλώνει όλες τις ανθρώπινες δυνάμεις σε μια συνεχή μεταμορφωτική πορεία.

3. Τον πρώτο καιρό, 1958-1968, που αρχίσαμε να μιλούμε για τη λησμονημένη εντολή “Πορευθέντες ουν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη” (Ματθ. 28:19), ο λόγος φαινόταν σε πολλούς ρομαντικός, ανεδαφικός. Το γεγονός αυτό μας οδήγησε σε μια σειρά δοκιμίων και μελετών για να στηριχθεί θεολογικά η νέα προσπάθεια. (Αυτές αποτέλεσαν τη συλλογή “Ιεραποστολή στα ίχνη του Χριστού). Συγχρόνως, δημοσιεύσαμε ορισμένες ιστορικές μελέτες για να επισημανθεί ότι η ανά τον κόσμο Ιεραποστολή υπήρξε ανά τους αιώνες έργο της Εκκλησίας. (Τα ιστορικά αυτά κείμενα εκδόθηκαν στον τόμο Έως εσχάτου της γης”).

Κατά την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την Εξωτερική Ιεραποστολή, εκτός από τον θεολογικό στοχασμό που τη συνόδευσε, επιμείναμε στον σεβασμό της πολιτιστικής και θρησκευτικής παραδόσεως των λαών, προς τους οποίους θα απευθυνόταν η Ορθόδοξη μαρτυρία. Αυτός εκφράσθηκε με σοβαρή μελέτη των παραδοσιακών θρησκευτικών πεποιθήσεων. Καρπός αυτής υπήρξαν οι θρησκειολογικές μελέτες για την αφρικανική και ασιατική θρησκευτικότητα καθώς και η σπουδή του Ισλάμ (Στον τόμο Στην Αφρική” δημοσιεύονται μερικές).

4. Κύριο πεδίο της επιστημονικής μου εργασίας αποτέλεσε η σπουδή του φαινομένου της θρησκείας στις παγκόσμιες διαστάσεις του. Αυτή η ενασχόληση δεν περιορίσθηκε απλώς στη μελέτη ειδικών έργων σε βιβλιοθήκες της Ευρώπης, αλλά συνδέθηκε με επιτόπια έρευνα στην Αφρική και ερευνητικά ταξίδια σε διάφορες χώρες όπου επικρατούν άλλες θρησκείες (σχετικές μελέτες εκδόθηκαν σε αυτοτελή βιβλία).

Παράλληλα με τη θρησκειολογική ενασχόληση, κατά τη συμμετοχή μου στην Οικουμενική Ιεραποστολική αναζήτηση, προσπάθησα να καταθέτω, όπου οδηγούσε ο Θεός τα βήματά μου, την Ορθόδοξη εμπειρία για τις παγκόσμιες διαχρονικές συνέπειες του Σταυρού και της Αναστάσεως, επιδιώκοντας κατά το δυνατόν τον συνδυασμό στοχασμού και άμεσης αποστολικής μαρτυρίας.

5. Στην πρώτη φάση της αναζωπυρώσεως του ενδιαφέροντος για την “Εξωτερική Ιεραποστολή”, ο τοπικός προσδιορισμός “έως εσχάτου της γης” παρέπεμπε κυρίως σε έννοιες γεωγραφικές: τα βάθη της Αφρικής ή της Ασίας. Ποτέ δεν είχα αναλογισθεί ότι τα “έσχατα της γης” θα μπορούσαν να είναι γεωγραφικά τόσο κοντά, δίπλα στα σύνορά μας, στην Αλβανία, εκεί που είχαν σταυρώσει με πάθος τον Χριστό και τον είχαν θαμμένο επί 23 χρόνια. Εκεί όπου ένα σκληροτράχηλο καθεστώς έσυρε τη χώρα, κοινωνικά και πνευματικά, στο έσχατο σημείο. (Στο ιεραποστολικό έργο σ᾽ αυτή τη χώρα είναι αφιερωμένα τα βιβλία: Στην Αλβανία - Σταυρός και Ανάσταση” και “Η ανασύσταση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, 1991-2012”. Περισσότερα γι᾽ αυτόν τον αγώνα, θα δούμε στο 10λεπτο DVD που ακολουθεί).

* * *

Συνοπτικά: Η Ορθόδοξη κατανόηση και βίωση του χρέους μας, τόσο σε τοπική όσο και σε οικουμενική διάσταση, αποτελούν αίτημα της σύγχρονης Ορθοδοξίας. Κάθε μορφή πολώσεως μεταξύ των δύο, τοπικότητος και οικουμενικότητος, οδηγεί σε μια λανθασμένη πνευματικότητα, η οποία τελικά παραποιεί το Ορθόδοξο φρόνημα. Το ζητούμενο είναι, πως η διάδοση του Ευαγγελίου στην οικουμένη θα είναι το όραμα που θα μας εμπνέει στην επιτέλεση του χρέους μας, εκεί όπου μας έχει οδηγήσει το θέλημα του Θεού. Και πως θα συμμετέχουμε ενεργητικά, με τη σκέψη, με την προσευχή, με την πρακτική συμβολή μας, στη βίωση του παγκοσμίου αυτού οράματος, μέσα στις τοπικές Εκκλησίες.

Η οικουμενική συνείδηση της Ορθοδοξίας προσφέρει έμπνευση και δύναμη για την ορθή αντιμετώπιση των νέων τοπικών και παγκοσμίων συνθηκών. Τούτο δεν σημαίνει λιγότερο ενδιαφέρον για το άμεσο και το τοπικό στο οποίο ζούμε.Υπάρχει πάντοτε η συνδυαστική δυνατότητα, όπως την ορίζει η τελευταία εντολή του Κυρίου (Πραξ. 1:8). “Και έσεσθέ μοι μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης” (και εν Ελλάδι, και εν Ευρώπη, και Αφρική, και Αμερική, και σε όλο τον κόσμο). Με αποδοχή του νέου, του απροσδόκητου, με σύνεση και τόλμη, με πρωτοποριακή έμπνευση και έργο δημιουργικό.

Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014

Το ερχόμενο Σάββατο (1.3.2014) "Ομιλία" από τον "Λαϊκό Όμιλο Μπανάτου"


Όπως προαναγγέλλει η σχετική αφίσα, που ήδη έχει τοιχοκολληθεί παντού στην περιοχή μας, το ερχόμενο Σάββατο, 1 Μαρτίου 2014, στις 2 το μεσημέρι, στο πλάτωμα του ναού της Παναγούλας Μπανάτου, θα παιχτεί επίκαιρη "Ομιλία" (δηλαδή: παράσταση ζακυνθινού λαϊκού θεάτρου), με τίτλο "Ο Φαταούλας Άρχοντας", από την δραστήρια παρέα του Λαϊκού Ομίλου Μπανάτου, ενώ στη συνέχεια θα υπάρξει και αποκριάτικο φαγοπότι για όσους παραβρεθούν!

Επίσκεψη στο βιβλικό Όρος Νέμπο και θέα προς τη Γη της Επαγγελίας / The Mountain of Nebo, Madaba Jordan

 ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 

  Ταξιδεύει και φωτο-αποτυπώνει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας   
Μεσημέρι 30ής Ιανουαρίου 2014


















































Στα 10 χλμ. δυτικά της Μάταμπα, στο τέλος του οροπεδίου όπου ξεχωρίζουν τρεις κορυφές, με πρώτη το Νέμπο και τρίτη τη Σιγιάγκα (μοναστήρι στην αραμαϊκή γλώσσα), ήταν ο τελικός προορισμός της πορείας του Μωυσή από την Αίγυπτο και πρόκειται για ένα από τα σημεία όπου λέγεται ότι ετάφη. Το τάγμα των Φραγκισκανών αγόρασε την έκταση στο όρος Νέμπο το 1930 και ανέλαβε την ανασκαφή της περιοχής της εκκλησίας και του μοναστηριού, αφού η ύπαρξη της εκκλησίας είχε επιβεβαιωθεί από τη μοναχή Αιθέρια το 394 μ.Χ., ενώ αργότερα, κατά τον 6ο αιώνα, αναφερόταν ως μεγάλη βυζαντινή εκκλησία και βαπτιστήριο.

Φθάνοντας στον χώρο όσοι είχατε επισκεφθεί στο παρελθόν το Νέμπο θα διαπιστώσετε μεγάλες αλλαγές. Κατ' αρχάς έχει διαμορφωθεί η είσοδος με ένα όμορφο πλακοστρωμένο μονοπάτι που οδηγεί στην εκκλησία και στο νεόδμητο μουσείο, καθώς και στο σημείο με τον μπρούτζινο σταυρό με το ερπετό. Προς το τέλος του πλακόστρωτου, το «Βιβλίο της Αγάπης μεταξύ των Λαών», ένας μονόλιθος ύψους 5,50 μέτρων, έργο του γλύπτη Βιτσέντζο Μπιάνκι, τοποθετήθηκε το απόγευμα της 20ής Μαρτίου του 2000 στην είσοδο του κυρίως χώρου για το χριστιανικό Ιωβηλαίο του 2000 μετά την επίσκεψη του πάπα Ιωάννη-Παύλου Β'. «Ο Θεός είναι Αγάπη» είναι γραμμένο στα ελληνικά, λατινικά και αραβικά, ενώ σε άλλο σημείο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «συμβολίζει την οδό της Ειρήνης που θα ενώσει την πόλη της Μάταμπα με το Ιερό του όρους Νέμπο μπροστά στη Γη της Επαγγελίας ως μικρό σημάδι Ελπίδας στο ξημέρωμα της νέας χιλιετίας».

Από τις ιερότερες περιοχές της Βίβλου και προσκύνημα για τους πρώτους χριστιανούς, η εκκλησία στο όρος Νέμπο χτίστηκε τον 4ο αιώνα για να σηματοδοτήσει το σημείο ταφής του Μωυσή. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί έξι διαφορετικοί τάφοι διαφορετικών χρονικών περιόδων στην εκκλησία που χτίστηκε στη μνήμη του. Βέβαια αν και η εκκλησία διαμορφώθηκε πριν από μερικά χρόνια, σήμερα βρίσκεται σε πυρετό ανοικοδόμησης, καθώς επεκτείνεται και η στέγη της αντικαθίσταται από ένα μεγαλόπρεπο στέγαστρο. Γι' αυτό άλλωστε και έχουν μεταφερθεί τα περίφημα ψηφιδωτά που στόλιζαν το δάπεδο, με κεντρικό το εντυπωσιακό μωσαϊκό με διαστάσεις 3 Χ 9 μέτρα, καλοδιατηρημένο, με σκηνές τρύγου, κυνηγιού και πολλά άγρια ζώα. Το νέο μουσείο εκτός από ψηφιδωτά περιλαμβάνει διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως λίθινα εργαλεία, κίονες με κιονόκρανα κ.ά. Γύρω από την εκκλησία υπάρχει περίφραξη από πέτρινο τείχος που διαχωρίζει την εκκλησία και το σημείο όπου είναι τοποθετημένος ο μπρούτζινος σταυρός με το ερπετό και το σημείο όπου ο Μωυσής ατένισε τη Γη της Χαναάν. Μάλιστα στο σημείο αυτό, δίπλα από τον σταυρό, ο πάπας φύτεψε συμβολικά μια ελιά.

Λέγεται ότι κατά την Εξοδο ο Θεός συμβούλεψε τον Μωυσή να τοποθετήσει ένα ερπετό γύρω από τη ράβδο του για να σταματήσει την πανώλη που είχε σταλεί για να σκοτώσει τους επαναστάτες ισραηλίτες. Ετσι όσοι κοίταζαν το ερπετό γλίτωναν τον θάνατο - μάλιστα αυτό έγινε αργότερα και το σύμβολο της φαρμακευτικής. Το ερπετό στη ράβδο αναφέρεται και στην Καινή Διαθήκη, ως πρόδρομος της Ανάστασης του Ιησού από τον σταυρό δίνοντας ζωή σε όσους κοίταγαν ψηλά την αναδυόμενη φιγούρα. Ο Μωυσής πέθανε σε ηλικία 120 ετών ατενίζοντας από μακριά τη Γη της Επαγγελίας στην οποία δεν πήγε ποτέ, ως τιμωρία διότι ενώ ο Θεός τού είχε πει να διατάξει τον βράχο να βγάλει νερό, αυτός μη έχοντας εμπιστοσύνη (γιατί ήταν βραδύγλωσσος), τον χτύπησε δύο φορές με τη ράβδο του. Στο Νέμπο ο σταυρός με το ερπετό είναι συμβολικός: συμβολίζει το ερπετό που πήρε ο Μωυσής στην έρημο και τον σταυρό που σταυρώθηκε ο Ιησούς. Είναι το μέρος όπου λέγεται ότι ο Μωυσής είδε τη Γη Χαναάν και ότι εκεί θάφτηκε. Η θέα απλώνεται στην Κοιλάδα του Ιορδάνη Ποταμού, ενώ με καθαρό ουρανό το βλέμμα φτάνει στην Ιεριχώ, τη Νεκρά Θάλασσα και την Ιερουσαλήμ.

[Πηγή του ανωτέρω κειμένου: Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 21.10.2012]


Ένας αξιοπρόσεκτος ναός στα περίχωρα του Maputo [Εικόνες Μοζαμβίκης, 5ο μέρος]

  ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 

Αποτυπώνει ο π. ΔΑΝΙΗΛ ΜΠΙΑΖΗΣ, από τη Μοζαμβίκη, ειδικά για το Νυχθημερόν 






Αγαπητοί φίλοι και φίλες του Νυχθημερόν,

Σας χαιρετώ ξανά από την πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης! Σε αυτή εδώ τη στάση του οδοιπορικού μας, Σας παρουσιάζω έναν ιδιότυπο -για τα ελλαδικά πρότυπα- ναό. Δεν πρόκειται περί ορθοδόξου ναού, είναι όμως ιερή στέγη κάποιας χριστιανικής ομολογίας.

Εκείνο που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, γι' αυτό και τον αποτύπωσα φωτογραφικά, ώστε μες από το Νυχθημερόν να τον δείτε, είναι: 
     α) η προσαρμογή στο επικλινές του χώρου, ο οποίος δίνει την ευκαιρία της αμφιθεατρικότητας στο εσωτερικό του, 
     β) ότι προσιδιάζει εξωτερικά με τις καλύβες που χαρακτηρίζουν μιαν αφρικανική χώρα, όπως τη Μοζαμβίκη, 
     γ) η ζωγραφική της κόγχης παραπέμπει, εμμέσως πλην σαφώς, στα κύματα του Ινδικού Ωκεανού, που βρίσκεται πολύ κοντά και βρέχει την μισή χώρα!

Ελπίζω να βρίσκετε κι εσείς ενδιαφέροντα τον ναό αυτόν! Χαίρετε και υγιαίνετε!


Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2014

Σκηνές Maputo άνωθεν [Εικόνες Μοζαμβίκης, 4ο μέρος]

  ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 

Αποτυπώνει ο π. ΔΑΝΙΗΛ ΜΠΙΑΖΗΣ, από τη Μοζαμβίκη, ειδικά για το Νυχθημερόν 



Αγαπητοί φίλοι και φίλες του Νυχθημερόν
     σας καλημερίζω από το Μαπούτο, την πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης! Σήμερα σκέφτηκα να Σάς γνωρίσω την γειτονιά -ομολογουμένως από τις καλύτερες της πόλης- όπου βρίσκεται ο Ελληνορθόδοξος Καθεδρικός Ναός των Ταξιαρχών, στην οδό / avenida Ahmed Sekou. Θεώρησα μάλιστα ότι από το καμπαναριό θα μπορούσα να έχω -κι εσείς, κατά συνέπεια, να έχετε- καλύτερη εποπτεία! 
     Ανεβαίνω λοιπόν και περιστρέφω την φωτογραφική μηχανή μου, αιχμαλωτίζοντας στιγμές της πόλης καθώς ψήνεται από τον καλοκαιρινό ήλιο του υποσαχάριου Φεβρουαρίου κι ενώ στο βάθος δεσπόζουν οι λασπωμένες ακτές του Ινδικού Ωκεανού!