e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2016

Προσκύνημα στη Σταυροπηγιακή Μονή Φανερωμένης Νάξου {2ο μέρος}

Ταξίδεψε και φωτο-αποτύπωσε ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας 


































Ἄγνωστος παραμένει ὁ ἀκριβής χρόνος ἀνεγέρσεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Στόν κώδικά της ὑπάρχει μεταγραφή ἐγγράφου, διά χειρός τοῦ ἀειμνήστου ἐκπαιδευτικοῦ Ἀντωνίου Κατσουροῦ, ἀπό τό κείμενο τοῦ ὁποίου συμπεραίνουμε τά ἑξῆς: 

1) Ἡ Ἱ. Μονή Φανερωμένης προϋπῆρχε τοῦ 1597. Εἶχε ὀνομαστεῖ "Σταυροπήγιο" ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Θεόληπτο. 

2) Ὡς μικρή Μονή, πιθανόν νά προϋπῆρχε δεκάδες χρόνια. Μέ τήν πάροδο τῶν χρόνων, ἀφοῦ ἀπέκτησε σημαντική περιουσία καί ἀρκετούς μοναχούς, ἔγινε Σταυροπήγιο γιά νά τύχει τῶν προνομίων πού ἐδικαιοῦτο ὡς προστατευόμενη Μονή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου. 

3) Ἡ παράδοση γιά τήν ἀνεύρεση τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνας τῆς Παναγίας μας, μᾶς φέρνει σέ χρόνους πολύ μακρινούς, ὅταν οἱ Χριστιανοί τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἄλλων παραθαλασσίων πόλεων ἔριχναν στή θάλασσα τίς εἰκόνες γιά νά μήν καταστραφοῦν ἀπό τούς Εἰκονομάχους ἤ τούς σταυροφόρους μετά την Δ Σταυροφορία τοῦ 1204. Ἐξ ἄλλου, εἶναι γνωστό, ὅτι καί ἄλλες Εἰκόνες τῆς Νάξου συνδέονται μέ τέτοιες εὐλαβικές παραδόσεις, ὅπως ἡ Παντάνασσα, ἡ Χρυσοπολίτισσα, ἡ Ἁγιά. 

Λίγα χρόνια ἀργότερα, ὁ Μητροπολίτης Παροναξίας Νικηφόρος Μελισσηνός (1613-1617) ἀνέτρεψε τό σιγίλλιον τοῦ 1597 μέ ἄλλο τοῦ 1614 καί πῆρε τό Μοναστήρι ὑπό τήν διοίκηση τῆς Μητροπόλεως. Πολύ ἀργότερα, ὁ Ἐθνομάρτυς καί Ἅγιος Γρηγόριος Ε΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, τό ἀποκαθιστᾶ καί πάλι ὡς Σταυροπήγιο (1798). Τό ἴδιο πράττει καί ὁ ἐπίσης Ἐθνομάρτυς Πατριάρχης Κύριλλος ὁ Στ΄, κατά τό ἔτος 1816. Κατά τήν 19ο αἰ. ἡ Ἱ. Μονή ἀκμάζει. Ἡγούμενος ἀπό τό 1816 ἀναλαμβάνει ὁ Δωρόθεος Τζιώτης, πού τό 1826 ἱδρύει δύο ἀλληλοδιδακτικά Σχολεῖα, ἕνα στό Μετόχι τῆς Ἁγίας Κυριακῆς καί ἕνα στούς Ἀκαδήμους τῆς Τραγαίας. 

Στήν Ἁγία Κυριακή λειτουργοῦσε σχολεῖο ἀπό τά τέλη τοῦ 18ου αἰ. Ἀργότερα, ἡγούμενος τῆς Μονῆς ἐκλέγεται ὁ Ἠλίας Γεωργιάδης, μεγάλη πνευματική μορφή, πού ἀναλίσκεται μεταξύ Νάξου καί Πάρου. Ἐκοιμήθη τό 1860 καί ἐτάφη στόν Προφήτη Ἠλία, πλησίον τῆς Φανερωμένης. Μαθητής του καί ἀδελφός τῆς Μονῆς ὑπῆρξε καί ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ὁ ἐν Πάρῳ (1800-1877). 

Μέ τήν ἀνατολή τοῦ 20οῦ αἰώνα, ἡ Μονή ἀρχίζει νά παρακμάζει. Ἡγούμενοι κατά τήν περίοδο αὐτή εἶναι ὁ Κύριλλος Σαραντινός, Ἀνδρέας Παυλάκης, Ἀνδρόνικος Παλυβός, Γρηγόριος Συνοίκης, Ἀλέξανδρος Μοστράτος καί ὁ Ἀντώνιος Παραρᾶς. Ἡγούμενος γιά μικρό διάστημα διετέλεσε καί ὁ μετέπειτα Μητροπολίτης Παροναξίας Ἀμβρόσιος, ὅταν ὑπηρετοῦσε στήν Μητρόπολη ὡς Ἱεροκήρυξ. 

Τρεῖς βασικές αἰτίες ὁδήγησαν τήν Μονή στήν παρακμή: Οἱ συνεχεῖς ἀπαλλοτριώσεις τῶν κτημάτων της ἀπό τό κράτος, οἱ κατά καιρούς ἐκποιήσεις τῆς περιουσίας της καί παραχωρήσεις γιά ἐκκλησιαστικούς σκοπούς ἀπό ὁρισμένους μοναχούς καί ἡ τότε παρακμή τοῦ μοναχισμοῦ. Τήν Μονή ἐπισκέφθηκαν κατά τήν περίοδο τῆς Φραγκοκρατίας - Τουρκοκρατίας ἀρκετοί περιηγητές, μεταξύ τῶν ὁποίων οἱ Γάλλοι μοναχοί Ροβέρτος Σωζέ καί Φραγκίσκος Ταριγιόν καί ὁ Γερμανός Ἰγνάτιος Λίχτζε, πού δημοσιεύουν τίς ἐντυπώσεις τους στόν τύπο τῆς ἐποχῆς. Ἐπίσης, οἱ Τεβενότ καί Ντουλίτ (1874) δίνουν ἀρκετές πληροφορίες γιά τό μοναστήρι. Ἡ Μονή Φανερωμένης εἶχε ὑπό τήν ἐπιστασία της καί τά μετόχια τῆς Ἁγ. Κυριακῆς Νάξου, Ἁγ. Μηνᾶ Νάξου, Ἁγ. Γεωργίου Πάρου καί Ἁγ. Κυριακῆς Πάρου (στήν πραγματικότητα μετόχι τοῦ Ἁγ. Γεωργίου Πάρου).

[Πηγή στοιχείων: Ιστότοπος Ι. Μητροπόλεως Παροναξίας]

Δεν υπάρχουν σχόλια: