Παρουσιάζει ο δημοσιογράφος ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΒΙΚΕΤΟΣ
Βούρκωσαν τα μάτια του Οικουμενικού Πατριάρχη, Βαρθολομαίου, διαβάζοντας στίχους του νεοέλληνα ποιητή Νίκου Γκάτσου, ο οποίος έφυγε από την ζωή τον Μάιο του 1992. Ο Πατριάρχης δανείστηκε στίχους του Γκάτσου από το ποίημα «Στη Σαλαμίνα», κατά την ομιλία του, στις 9.5. 2016, στον ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην Μενεμένη, που ανήκει στην επαρχία Σμύρνης.
«Ἴσως εἰς οὐδένα ἄλλον χῶρον συγκεντρώνονται τόσον ἀσφυκτικῶς αἱ μνῆμαι τοῦ μαρτυρικοῦ παρελθόντος, ὅσον εἰς τὴν περιοχὴν αὐτὴν τῆς Σμύρνης: Μαινεμένη, Φώκαια, Μπουρνόβας, Πέργαμος, Κρήνη, Ἀλάτσατα καὶ τόσαι ἄλλαι περιοχαὶ μὲ χαρακτηριστικὰς ὀνομασίας, αἱ ὁποῖαι μᾶς εὐφραίνουν ἀλλὰ καὶ πληγώνουν τὰς καρδίας πολλῶν…
Χαρακτηριστικοὶ τῆς μνήμης αὐτῆς, πόνου καὶ λύπης διὰ τὸν τραγικὸν χωρισμόν, καὶ νοσταλγίας διὰ τὴν ἀλησμόνητον πατρίδα, εἶναι καὶ οἱ γνωστοὶ στίχοι τοῦ ποιητοῦ Νικολάου Γκάτσου, εἰς τὸ ἆσμα του "Στὴ Σαλαμῖνα":
"Στῆς Σαλαμίνας τὰ νερὰ
καράβι ταξιδεύει
κι ἕνα κορίτσι στη στεριὰ
τὴ μάνα του γυρεύει.
Ρίχνει σταυρὸ στὴ θάλασσα
πετροβολάει τὸ χῶμα
δώδεκα χρόνια πέρασαν
καὶ τὴ θυμᾶται ἀκόμα
Μάνα ποὺ πάλευες μὲς στὰ λιμάνια
δίχως χαμόγελα καὶ περηφάνια,
μάνα ποὺ λύγισες μὲς στὰ μουράγια
μάνα μου μάνα μου κυνηγημένη
ἀπὸ τὴν κούνια σου στὴ Μαινεμένη.
Βλέπει τῆς Σμύρνης τὴ φωτιὰ
τοῦ Κορδελιοῦ τὴ στάχτη
κι᾿ ἕνα λουλούδι ποὺ ἄνθιζε
στοῦ κήπου τους τὸν φράχτη".
Αὐτὸ τὸ λουλούδι ποὺ ἄνθιζε εἰς τοῦ "κήπου τὸν φράκτη", ἀνθίζει σήμερον καὶ πάλιν μὲ τὴν τέλεσιν τῆς Θείας Λειτουργίας καὶ μὲ τὴν πνευματικήν μας καὶ ἀδελφικὴν συνεστίασιν, προπατόρων, πατέρων, προγόνων, συγγενῶν, ἀπελθόντων εἰς τὰς αἰωνίους μονάς, καὶ ἀπογόνων τους, ὄχι δώδεκα, ἀλλὰ 94 χρόνια μετά, καὶ μᾶς προσφέρει ἕνα χαμόγελο ἐλπίδος, χαρᾶς καὶ αἰσιοδοξίας. Τὸ χαμόγελο τῆς ἀνοίξεως, τὸ χαμόγελο ποὺ ἄνθισε εἰς τὰ χείλη τῆς Ἁγίας Ἑλένης, ὅταν βρῆκε ὑπὸ τὴν κοπρίαν, μέσα εἰς τὸ ἄρωμα τοῦ βασιλικοῦ τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ. Τὸ χαμόγελο, ἐλπίζομεν καὶ προσδοκῶμεν, τοῦ καλλιτέρου αὔριον, χωρὶς προσφυγιά, χωρὶς διωγμούς, χωρὶς πόνον καὶ εἰς τὴν περιοχὴν αὐτήν. Τὸ χαμόγελο, ὅτι κλείνει μία ἑκατονταετὴς περίπου περίοδος διαιρέσεως καὶ καχυποψίας, καὶ ἀνοίγει μία νέα σελὶς φιλίας, συνεργασίας, ἑνότητος, διαλόγου καὶ προσεγγίσεως. Ἀληθῶς, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα, ἔαρ μυρίζει διὰ τὴν καθ᾿ ἡμᾶς Ὀρθόδοξον Ἀνατολήν, εἰς κάθε χῶρον καὶ λαγκάδι καὶ σπηλιὰ τῆς ὁποίας θὰ συναντήσῃς νὰ ἀναγαλλιάζουν κόκκαλα καὶ λείψανα ὀρθοδόξων, προσδοκώντων ἐπὶ αἰῶνα τὴν ἡμέραν αὐτήν, διὰ νὰ ἀκούσουν ἀπὸ τὰ πήλινα χείλη μας τὸ Χριστὸς Ἀνέστη καὶ ὅτι Ἅδης ἐσκυλεύθη.
Μέσα εἰς τὴν ἄνοιξιν ὅμως αὐτήν δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκρύψωμεν καὶ τὸν πόνον μας διὰ τοὺς ἐκ Συρίας καὶ Μέσης Ἀνατολῆς ἀδελφούς μας, οἱ ὁποῖοι ἔρχονται εἰς αὐτὰ ἐδῶ τὰ μέρη ἔντρομοι καὶ κυνηγημένοι, ἔχοντες ἀφήσει ὄπισθέν των τὴν στάκτην τῶν ἰδικῶν τους πατρίδων καὶ τὰ λουλούδια ποὺ ἄνθιζαν εἰς τοὺς ἰδικούς τους φράχτες. Παραλληλίζομεν νομίζομεν εὐστόχως τὴν περίπτωσιν.
Ὀφείλομεν, ὅμως, νὰ σημειώσωμεν, ὅτι τοὺς προπάτοράς μας τότε Μαινεμενιώτας ἄφησαν μόνους εἰς τὸν θάνατον οἱ ἰσχυροὶ τῆς γῆς. Σήμερον, ἀντιθέτως, ἡ ἀνθρωπότης ὅλη, καὶ ἡμεῖς προσωπικῶς ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ ἄλλοι ἐκκλησιαστικοὶ καὶ πολιτικοὶ ἡγέται, ὅπως ἐπράξαμεν προσφάτως εἰς τὴν γειτονικὴν Μυτιλήνην μὲ τὴν συνάντησιν κορυφαίας ἐκδηλώσεως συμπαραστάσεως, προσπαθοῦμεν νὰ ἀντιμετωπίσωμεν τὸν κίνδυνον, τὸν θάνατον, τὸν πνιγμὸν τῆς προσφυγιᾶς.
Ἐδώκαμεν καὶ ἐπαναλαμβάνομεν, ὡς οἰκεῖοι τοῦ πόνου τῆς προσφυγιᾶς, τὴν ὑπόσχεσίν μας ἀνυστάκτου μερίμνης καὶ ἐργασίας διὰ νὰ γεννηθῇ καὶ διὰ τοὺς πρόσφυγας αὐτοὺς ἕνα καλλίτερον αὔριον, νὰ ἀνατείλῃ ὁ πολυπόθητος ἥλιος τῆς εἰρήνης καὶ τῆς δικαιοσύνης εἰς τὰς ψυχὰς καὶ εἰς τὰς καρδίας καὶ εἰς τὴν χώραν τους.
Ὁ Θεὸς δὲν ἀναπαύεται εἰς τὸ μίσος καὶ τὸν χωρισμόν, καθὼς εἶναι Θεὸς ἀγάπης, ἑνότητος καὶ εἰρήνης, ἀναστάσεως καὶ ἀνακαινίσεως. Διδάσκει καθημερινῶς: "μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν» (Ματθ. ια΄, 29-30). Μέσα ὅμως ἀπὸ ὅλα αὐτὰ τὰ βάσανα καὶ τὰς δοκιμασίας τῶν σημερινῶν προσφύγων, ἀλλὰ καὶ τῶν πατέρων μας τῆς Μαινεμένης καὶ ὁλοκλήρου τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀσφαλῶς ἐνεργεῖ ὁ Θεός. Αἱ δοκιμασίαι καὶ οἱ πειρασμοί, ἔστω καὶ ἄδικοι πολλὲς φορὲς καὶ ἐπιβαλλόμενοι ἀπὸ τὴν πεπτωκυῖαν φύσιν τοῦ ἀνθρώπου, διδάσκουν πάντοτε. Διδάσκουν νὰ ἀκοῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, νὰ κατανοοῦμεν τὰ προβλήματά του, νὰ τὸν δεχώμεθα, νὰ ἐνδιαφερώμεθα διὰ τὰς ἀνάγκας του, ἀλλὰ καὶ διὰ τὰς ἰδιαιτερότητάς του. Αἱ δοκιμασίαι εἶναι αὐταὶ αἱ ὁποῖαι μᾶς δένουν μὲ τοὺς ἄλλους καὶ μᾶς διδάσκουν νὰ εἴμεθα ἀνοικτοὶ πρὸς αὐτούς. Τοιουτοτρόπως, ἡ ἀνθρωπότης δένεται, συνεργάζεται, δημιουργεῖ. Ὁμιλοῦμεν κατὰ τὰς τελευταίας δεκαετίας περὶ συνεργασίας, τὴν ὁποίαν ὅμως ἐν τῇ πράξει ἀρνούμεθα, ὥστε νὰ παραμένῃ κενὸς λόγος, ἄνευ πρακτικῆς ἐφαρμογῆς, παρὰ τὰς συσκέψεις τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν καὶ τῶν Κυβερνήσεων καὶ τῶν διαφόρων σωματείων.
Ἡ Μικρὰ Ἀσία, ἀλλὰ καὶ ἐν γένει ἡ καθ᾿ ἡμᾶς Ἀνατολή, ἔχουν συνεισφέρει καταλυτικῶς εἰς τὴν διαμόρφωσιν τοῦ παγκοσμίου πολιτισμοῦ, εἰς ὅλους τοὺς τομεῖς του, εἰς τὴν λογοτεχνίαν, εἰς τὴν μουσικήν, εἰς τὰ γράμματα, εἰς τὴν τέχνην, εἰς τὴν Θεολογίαν. Ἔχουν προσφέρει "φῶς ἐκ φωτὸς ἀληθινοῦ", διότι εἶχον τοῦτο ἄφθονον, καθ᾿ ὅσον ὁ Ἥλιος ὁ φυσικὸς ἀλλὰ καὶ ὁ νοητός, ὁ τῆς δικαιοσύνης, ἀνατέλλει ἐκ τῆς Ἑώας, ἐκ τῶν χώρων τούτων, ὅπου ἁρμονικῶς καὶ ἐν ἀλληλοσεβασμῷ καὶ ἀλληλοϋποστηρίξει ὁ εἷς πρὸς τὸν ἕτερον ἔζησαν οἱ πατέρες μας ἐπὶ αἰῶνας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου