Αλαζόνας, ο αποκρουστικότερος τύπος μεταξύ των ανθρώπων

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

της Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου

28 Ιανουαρίου 2018

(Λουκ. ιη΄ 10-14)

Γράφει ο π. Αναστάσιος Στεργιώτης

Ο πιο αποκρουστικός και μισητός τύπος μεταξύ των ανθρώπων, είναι ο τύπος του αλαζόνα. Θεωρεί ότι ο ίδιος κάθεται πάνω σε έναν χρυσό θρόνο και κυριαρχεί στο Σύμπαν! Θεωρεί εαυτόν πρότυπο ικανότητας, μόρφωσης, πλούτου, αρετής, ειλικρίνειας, δικαιοσύνης και ηθικής. Και στα όποια πιθανά πλεονεκτήματά του, προσθέτει αυθαίρετα ο ίδιος πλήθος φανταστικών και ανύπαρκτων χαρισμάτων, περιφρονώντας και υποτιμώντας τους γύρω του. Ένας τέτοιος τύπος ήταν, λοιπόν, και ο Φαρισαίος της σημερινής παραβολής.

Χρησιμοποιούσε την ιερότητα του χώρου όπου ευρισκόταν, για να προβάλει τον εαυτό του. Προσερχόταν στον ναό, όχι για να λατρέψει τον Θεό, αλλά το δικό του είδωλο. Χρησιμοποιούσε την αγία συνήθεια της προσευχής, για να δοξάσει, όχι τον Θεό, αλλά τον εαυτό του. Και αυτό εύκολα το συμπεραίνει κανείς, όταν δώσει λίγη προσοχή στο περιεχόμενο της προσευχής του.

Τι έλεγε, λοιπόν, στον Θεό; Απολύτως τίποτε! Απευθυνόταν μονάχα στους άλλους ανθρώπους και διαλαλούσε την δική του ανωτερότητα και συντριπτική υπεροχή! Τα λόγια του ήταν ένα δριμύ και διαρκές «κατηγορώ» κατά των συνανθρώπων του. Διαφήμιζε εξοργιστικά την δική του ανύπαρκτη «αναμαρτησία». Έλεγε: «δεν είμαι εγώ σαν όλους τους άλλους». Πώς, όμως, μπορούσε να γνωρίζει τι ήταν και πώς ήταν όλοι οι άλλοι; Και με ποιο, άραγε, δικαίωμα, γενίκευε σε όλους, κάποια τυχόν παραπτώματα, τα οποία ίσως είχε παρατηρήσει σε μερικούς συνανθρώπους του; Και σε τελική ανάλυση, ποιος του έδωσε το δικαίωμα, που μονάχα ο Θεός έχει, να κρίνει τους άλλους; Το αποκορύφωμα της ύβρεως και της κακίας του ήταν όταν στο τέλος, για επιβεβαίωση και παράδειγμα των λεγομένων του, έφερε τον συμπροσευχόμενό του Τελώνη, δείχνοντάς τον και λέγοντας περιφρονητικά: «Εγώ δεν είμαι όπως αυτός», συνεχίζοντας να απαριθμεί τις αρετές του εαυτού του, που δεν ήταν ούτε η αγάπη, μήτε η φιλανθρωπία, ούτε η αυταπάρνηση και η πραότητα, μήτε η ταπεινοφροσύνη. Απλώς ήταν η τήρηση κάποιων νηστειών και η επιτέλεση κάποιων δευτερευόντων και ανώδυνων θρησκευτικών καθηκόντων.

Όμως, ακόμη κι αν ένας άνθρωπος εκτελεί τέλεια όλα τα τυπικά θρησκευτικά του καθήκοντα, δεν πρέπει να υπερηφανεύεται, διότι, κατά τον Ησαΐα, είναι ένα τίποτα μπροστά στα μάτια του Θεού. Αντίθετα, οφείλει να είναι ταπεινός και να νιώθει βαθύτατη λύπη και συντριβή για τις αμαρτίες του, όπως ο Τελώνης της Παραβολής. Αυτός ούτε τα μάτια του δεν τολμούσε να σηκώσει στον ουρανό, αλλά, αναλογιζόμενος τον αμαρτωλό βίο του, στεκόταν παράμερα και κτυπούσε το στήθος του κλαίγοντας με συντριβή, δεχόμενος αδιαμαρτύρητα ακόμη και τα πικρά, εναντίον του, λόγια του Φαρισαίου!

Ας μιμηθούμε, λοιπόν, τον ευσεβή Τελώνη, διότι όλοι έχουμε αμαρτήσει ενώπιον του Θεού. Όμως, ας μην απελπιζόμαστε! Όταν μετανοήσουμε ειλικρινά και αλλάξουμε ζωή, ο Θεός θα μας δεχθεί, όπως δέχθηκε και τον Τελώνη στη Βασιλεία Του. Γένοιτο!