Το Πρόγραμμα του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου "Η σχέση Επιστήμης και Ορθόδοξου Χριστιανισμού: Παρελθόν - Παρόν - Μέλλον" (29.11-2.12.2018)

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ | ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ

Πρόγραμμα Science and Orthodoxy around the World - SOW

Τρίτο Διεθνές Συνέδριο

Η Σχέση Επιστήμης και Ορθόδοξου Χριστιανισμού: Παρελθόν - Παρόν - Μέλλον

29 Νοεμβρίου - 1 Δεκεμβρίου 2018

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αμφιθέατρο “Λεωνίδας Ζέρβας”

Το συνέδριο “Η Σχέση Επιστήμης και Ορθοδοξίας: Παρελθόν-Παρόν-Μέλλον” ολοκληρώνει μια τριετή εκτενή έρευνα του προγράμματος “Επιστήμη και Ορθοδοξία ανά τον Κόσμο (Science and Orthodoxy around the World) του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών να χαρτογραφήσει τη σχέση θετικών και φυσικών επιστημών με τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό, και τα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα. Με ερευνητές σε 10 χώρες, μια βάση δεδομένων ως υλικό έρευνας, συνεντεύξεις από τους κύριους πρωταγωνιστές της συζήτησης, συνέδρια, εργαστήρια και διαλέξεις, άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και ένα σχετικό ντοκιμαντέρ που θα κυκλοφορήσει το 2019, αναδεικνύονται οι σημαντικότερες όψεις αυτής της σχέσης και προσφέρονται όχι μόνο για την καλύτερη αποτίμηση της σχέσης αυτής μέχρι τώρα, αλλά και για απαραίτητους προβληματισμούς για το μέλλον της. Η βιοηθική, η οικολογία και το περιβάλλον, η φυσική και η κοσμολογία, αλλά και η ψυχολογία και η ψυχανάλυση προσεγγίζονται σε συνδυασμό με οπτική της σχέσης επιστήμης-Ορθοδοξίας τόσο χρονικά, ιστορική προσέγγιση, όσο και γεωγραφικά, αναφορικά με την αντίστοιχη σχέση στη Δύση. Τέλος, θα συζητηθεί ο πιθανός ρόλος της Φιλοσοφίας ως ενδιάμεσος χώρος αναφοράς, ή κατά κάποιον τρόπο “κοινή γλώσσα”, μεταξύ επιστήμης και Ορθόδοξης θεολογίας.

Πρόγραμμα

1η ΗΜΕΡΑ | Πέμπτη, 29 Νοεμβρίου 2018

09:00-11:00 Συνεδρία 1η | Έναρξη

Καλωσόρισμα και παρουσίαση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος Science and Orthodoxy around the World

Εναρκτήρια Ομιλία:

Richard Swinburne, Ομ. Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης

Ο νους κινεί το σώμα - Το αδύνατον της απόλυτης αιτιότητας του Φυσικού

11:00-11:30 Διάλειμμα

11:30-13:00 Συνεδρία 2η | Η Φιλοσοφία μεταξύ Επιστήμης και Ορθόδοξης Θεολογίας

Alexey Nesteruk, Ρωσική Χριστιανική Ακαδημία Ανθρωπιστικών Επιστημών, Αγία Πετρούπολη | Καθηγητής, University of Portsmouth

Ο διάλογος μεταξύ Θεολογίας και Επιστήμης, και μια αναλλοίωτη ασάφεια στην ερμηνευτική του υποκειμένου: Μια φαινομενολογική ανάλυση

Tatiana Litvin, Αναπλ. Καθηγήτρια, Τμ. Φιλοσοφίας, Θεολογίας και Θρησκειολογίας, Ρωσική Χριστιανική Ακαδημία Ανθρωπιστικών Επιστημών, Αγία Πετρούπολη

Η περί Θεού γνώση και τα φαινομενολογικά θεμέλια της θρησκευτικής εμπειρίας: σύγχρονες ερμηνείες

Haralampos Ventis, Επίκ. Καθηγητής, Τμ. Κοινωνικής Θεολογίας, ΕΚΠΑ

Ο ανθεκτικός πειρασμός του επιστημονιστικού αναγωγισμού ως εκκοσμικευμένο αντίστοιχο του θρησκοληπτικού βιβλικισμού 

13:00-14:30 Διάλειμμα

14:30-16:00 Συνεδρία 3η | Η Ορθοδοξία και ο Επιστημονικός Νους

Andrew Briggs, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, University of Oxford

Πώς ο υλικός κόσμος μας καλεί σε κάτι πέρα από αυτόν

π. Kirill Kopeikin, Καθηγητής Θεολογίας, Ορθόδοξη Θεολογική Ακαδημία Αγίας Πετρούπολης

Επιστήμη και Θεολογία: Προοπτική για μια γόνιμη και αμοιβαία επωφελή συνεργασία

Γεώργιος Μέσκος, Μηχανολόγος Μηχανικός | Δρ Θεολογίας

Η Επιστήμη στα όρια της Αιωνιότητας

16:00-16:20 Διάλειμμα

16:20-17:50 Συνεδρία 4η | Επιστήμη και Θρησκεία μεταξύ Ανατολής και Δύσης

π. Antoine Melki, Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Πληροφορικής, University of Balamand, Λίβανος

Η επιστημονική νοοτροπία της Αντιόχειας: Η εξέλιξή της και σύγχρονες προκλήσεις

π. Doru Costache, Καθηγητής Πατερικών Σπουδών, Sydney College of Divinity, Αυστραλία

Η Ανθρωπολογία στο σταυροδρόμι: Η προσφορά του Παναγιώτη Νέλλα

Παντελής Καλαϊτζίδης, Διευθυντής Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου | Διδάσκων, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο | Research Fellow, KU Leuven

Η απομάγευση του Κόσμου στην ανατολική ορθόδοξη παράδοση και η σημασία της για έναν εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ Ορθοδοξίας και Επιστήμης, σε Ανατολή και Δύση

17:50-18:10 Διάλειμμα

18:10-19:40 Συνεδρία 5η | Επιστήμη και Θρησκεία μεταξύ Ανατολής και Δύσης

π. François Euvé, Θεολόγος, Centre Sèvres-Facultés Jésuites de Paris

Η επιστημονική θεώρηση του Κόσμου και η θεολογία της Δημιουργίας: Υπάρχει διαφορά μεταξύ Ανατολής και Δύσης;

David Bradshaw, Καθηγητής Φιλοσοφίας, College of Arts & Sciences, University of Kentucky

Κατανοώντας τη Φύση όπως είναι: Οι Θείοι Λόγοι και οι Θείες Ενέργειες

Πέτρος Βασιλειάδης, Ομ. Καθηγητής, Διευθυντής του διορθόδοξου μεταπτυχιακού προγράμματος “Ορθόδοξη Οικουμενική Θεολογία” του Ελληνικού Διεθνούς Πανεπιστημίου, Θεσσαλονίκη

Η ανθρωπολογική διάσταση της σχέσης Ορθοδοξίας-Επιστήμης

2η ΗΜΕΡΑ| Παρασκευή, 30 Νοεμβρίου 2018

09:30-11:00 Συνεδρία 6η | Φύση και Βιοηθική

π. Παναγιώτης Καποδίστριας, Master Θεολογίας, Ιερά Μητρόπολη Ζακύνθου και Στροφάδων

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ο “Πράσινος Πατριάρχης” πρωτοπόροι στην οικοδόμηση οικολογικού ήθους και αλλαγής νοοτροπίας έναντι του φυσικού περιβάλλοντος

Suzana Polić, Διευθύντρια του Κεντρικού Ινστιτούτου Συντήρησης, Βελιγράδι | Επιστημονική Συνεργάτις Πανεπιστημίου Βελιγραδίου

Ο διάλογος μεταξύ του τεχνολόγου και του θεολόγου πάνω στην ηλεκτρονική προσωπικότητα

Bruce Foltz, Professor Emer. of Philosophy, Eckerd College

Ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός και η αρχαϊκή εμπειρία της Φύσης

11:00-11:30 Διάλειμμα

11:30-13:00 Συνεδρία 7η | Φύση και Βιοηθική

Sergey Krivovichev, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αγίας Πετρούπολης | Πρόεδρος του Kola Science Centre, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών

Η πληροφορία και η ιεραρχία της Φύσης: θεολογικές επιπτώσεις

Gayle Woloschak, Northwestern University School of Medicine | Zygon Center for Religion and Science, Lutheran School of Theology

Ορθόδοξες απόψεις περί της γονιδιακής τροποποίησης: Επιπτώσεις της τεχνολογίας CRISPR

Μαρία Μπούρη, Παιδίατρος, M.A. Ιατρική και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Παρηγορητική Ιατρική, Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας

'Οταν η ίαση δεν είναι εφικτή: ιατρική, πάσχειν και θάνατος

13:00-14:30 Διάλειμμα

14:30-16:00 Συνεδρία 8η | Ιστορικές όψεις της σχέσης Επιστήμης-Ορθοδοξίας

Alexandre Kostov, Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών, Σόφια

and Ivaylo Nachev, Ερευνητής, Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών, Σόφια

Η Οικολογία και το περιβάλλον από ορθόδοξη άποψη: Η τρέχουσα κατάσταση στη Βουλγαρία

Σάντυ Σακορράφου, Ιστορικός Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Επιστήμη, θρησκεία και βιοηθική στον ελληνικό ορθόδοξο περιοδικό Τύπο από το 1998 έως σήμερα

Adrian Lemeni, Καθηγητής, Τμήμα Ορθόδοξης Θεολογίας, Πανεπιστήμιο Βουκουρεστίου

Η εικονική δομή του λόγου σύμφωνα με την Πατερική Παράδοση: Μια σημαντική όψη στην εκκλησιαστική προσέγγιση της σχέσης ορθόδοξης θεολογίας και επιστήμης.

16:00-16:20 Διάλειμμα

16:20-17:50 Συνεδρία 9η | Ιστορικές όψεις της σχέσης Επιστήμης-Ορθοδοξίας

Donald Yerxa, Συντάκτης του Fides et Historia

Η επιστήμη και η θρησκεία από ιστορική άποψη: μερικές σκέψεις από την περιφέρεια των εμπλεκομένων

Peter Harrison, Διευθυντής του Ινστιτούτο Προκεχωρημένων Σπουδών στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Πανεπιστήμιο Queensland, Αυστραλία

Συγκριτικές Ιστορικότητες και η ανάδυση της σύγχρονης επιστήμης

Vasilios Makrides, Professor of Religious Studies, University of Erfurt

Γιατί στην ορθόδοξη Ανατολή δεν υπήρξε επιστημονική επανάσταση;

17:50-18:10 Διάλειμμα

18:10-20:10 Συνεδρία 10η | Στρογγυλή Τράπεζα: Το μέλλον της σχέσης Επιστήμης-Ορθοδοξίας

Προεδρείο: Ευθύμιος Νικολαΐδης, Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών | Επιστημονικός Υπεύθυνος Προγράμματος SOW

Με τη συμμετοχή των:

Alexey Bodrov, Ιδρυτής και Κοσμήτωρ του Ινστιτούτου Βιβλικής Θεολογίας “Άγιος Ανδρέας”, Μόσχα

Rev. Nikolaos Loudovikos, Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης

Magdalena Stavinschi, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Επιστημονικών, Πνευματικών, και Κοινωνικών Σπουδών, Βουκουρέστι

3η ΗΜΕΡΑ | Σάββατο, 1η Δεκεμβρίου, 2018

Ημερίδα: “Ψυχανάλυση και Ορθόδοξη Θεολογία” 

9:00-11:15 1η συνεδρία

Δρ Ευδοξία Δελλή, Ερευνήτρια, Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας, Ακαδημία Αθηνών

Η διεπιστημονική συνάντηση της ορθόδοξης Θεολογίας με την Ψυχανάλυση ως βασική πτυχή του διαλόγου Ορθοδοξίας και επιστημών

Δρ Αθανάσιος Αλεξανδρίδης, Ψυχίατρος Παίδων, Ψυχαναλυτής

Η γενεαλογία του «θρησκευτικού» μέσα στον ψυχικό χώρο

Δρ Steven-John M. Harris, Center for Depth Psychology, Inc., Η.Π.Α.

Η αλήθεια είναι δίκοπο μαχαίρι: Μια σύντομη ιστορία του διαλόγου μεταξύ Ψυχανάλυσης και Χριστιανισμού 

Συζήτηση

11:15-11:45 Διάλειμμα

11:45-13:30 2η συνεδρία

π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης

Η φιλοσοφική και βιβλική Θεολογία και η ανακάλυψη του ασυνειδήτου: Κάποιες προκαταρκτικές παρατηρήσεις.

π. Stephen Muse, Διευθυντής Εκπαίδευσης Συμβούλων και του Προγράμματος Clergy-in-Kairos του Ποιμαντικού Ινστιτούτου, Columbus, GA, Η.Π.Α.

Η ντροπή και το ξεπέρασμα των αμυντικών μηχανισμών απέναντι στην αμαρτία και το τραύμα: Σκέψεις πάνω σε ψυχαναλυτικά παράλληλα με την πατερική αντίληψη της κενοδοξίας, τη μετάνοια, την εξομολόγηση και την ίαση.

Συζήτηση

13:30-15:00 Διάλειμμα φαγητού

15:00-16:45 3η συνεδρία

Δρ Δημήτριος Κυριαζής, Ψυχίατρος, Ψυχίατρος Παίδων, Ψυχαναλυτής

Επιρροές της Χριστιανικής Σκέψης στην Ψυχαναλυτική Θεωρία και Πρακτική

π. Βασίλειος Θερμός, Αναπλ. Καθηγητής, Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας | Ψυχίατρος Παίδων και Εφήβων
Ανιχνεύοντας Ιουδαιο-Χριστιανικά στοιχεία στην Ψυχανάλυση: ένας δρόμος προς την ανανέωση του Δυτικού Πολιτισμού

Συζήτηση

16:45-17:15 Διάλειμμα

17:15-19:00 4η συνεδρία

Δρ Petar Jevremovic, Ψυχολόγος, Ψυχαναλυτής | Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου, Σερβία 
Σύγχρονη Ψυχανάλυση και Ορθόδοξη Θεολογία 

Δρ Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης, Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής 
Κλινικές και ποιμαντικές ομοιότητες και διαφορές μεταξύ κλήρου-πνευματικών και ψυχιάτρων-ψυχαναλυτών

Συζήτηση